Sunday, February 28, 2016

ការដាំដំណាំស្រូវ

វីធីសាស្ត្រ កសិកម្ម ការដាំដំណាំស្រូវ  បង្កើនជីជាតិដីឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងសំរាប់ដំណាំស្រូវ

១-តួនាទីរបស់ដី                          
ដំណាំស្រូវស្រូបយកទឹកយ៉ាងច្រើនតាមរយៈឫស ហើយដោយសារឫសត្រូវ​ការដក​ដង្ហើម​ វាក៏ត្រូវការឲ​មាន​​ខ្យល់​អុកស៊ីសែន ក្នុងបរិមាណគ្រប់គ្រាន់ គ្រប់ពេលវេលាដែរ ។ ដើម្បី​ផ្ដល់​ទឹក និងខ្យល់បានដល់ឫ​សស្រូវ ដីត្រូវ​មាន​លក្ខណៈ​រូបសមស្រប (អាចឲទឹកជ្រាបចូល អាច​រក្សា​ទឹក អាចឲខ្យល់ចូលបាន ។ល។
          ដំណាំស្រូវត្រូវការស្រូបយកអាហារចិញ្ចឹមចាំបាច់ភាគច្រើនពីដីដើម្បីធំលូលាស់​ ប្រសិនបើ​សារធាតុ​​  ចិញ្ចឹ​ម​​ពុំគ្រប់​គ្រាន់​​​ស្រូវពុំអាចលូតលាស់បានទេ ។ ដីជូរ និងសារធាតុពុល​មួយចំនួន​ក៏បង្អាក់​ដំណើរ​លូតលាស់​របស់​​ស្រូវ​ដែរ។
ដូច្នេះលក្ខណៈគីមីរបស់ដី គឺមានសារៈសំខាន់ជាអាយុជីវិតសំរាប់ការលូតលាស់របស់ស្រូវ ហើយ​​លក្ខណៈ​រូប និង ជីវសាស្ដ្ររបស់ដី  ក៏មានតួនាទីដូចគ្នាដែរ ។
          នៅក្នុងដីមានអតិសុខុមប្រាណ និងសត្វល្អិតតូចៗជាច្រើនដូជា ជន្លេនរស់នៅក្នុងដី ហើយ​​​ដើរ​​តួនា​ទី​ដ៏​សំ​ខាន់ ឫសស្រូវជញ្រ្ជាំង​ និងកាកសំណល់​ផ្សេងៗ​ដែលបន្សល់​ក្រោយ​ពេល​ប្រមូល​ផលបានធ្លាក់កប់ទៅដី សុទ្ធ​តែ​ត្រូវរំលាយ​ដោយអតិសុខុមប្រាណរបស់ដី ក្លាយទៅជា​សារធាតុ​អសិរីរាង្គផ្ដល់ឲដី ។​ ជាមួយនេះដែរ​អតិសុខុម​ប្រាណ​របស់ដី​ជាច្រើន​​មានឥទ្ធិពលបង្អាក់​ការ​លូតលាស់នៃបាក់តេរី ចង្រៃដែលបង្កជំងឺដល់ស្រូវ។
ដូច្នេះលក្ខណៈគីមី រូប និងជីវសាស្ដ្ររបស់ដីមានការទំនាក់ទំនងគ្នា ហើយមាន​ឥទ្ធិពល​លើ​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​។

២-មូលហេតុដែលដីបាត់បង់ជីជាតិ​ (លក្ខណៈរូប គីមី និង ជីវសាស្រ្ត)
  • មិនតុល្យភាពនៃការយកផលចំណេញពីដី នឹងការដាក់សារធាតុសរីរាង្គ និង សារធាតុ​ចិញ្ចឹម​​ទៅឲ្យដី
  • ធ្វើស្រែច្រើនដងក្នុង ១ឆ្នាំ ហើយពុំបានផ្តល់សារធាតុសរីរាង្គ និង ជីឲបានគ្រប់គ្រាន់​ទៅ​លើ​​ដី​វិញ ។ ក្នុង​១​ឆ្នាំៗ​​កសិករបានទាញយកផលស្រូវពីដីជាមធ្យម ៣-៥តោន/ហិចតា ហើយ​​ដើម្បីបង្កើតបាន​ជាផល​ស្រូវ​ ៣-៥តោន​ ស្រូវត្រូវការស្រូបយកសារធាតុសរីរាង្គ និង ជីពី​ក្នុងដីរាប់តោន ដូច្នេះនៅពេលដែល    ក​សិករ​ពុំបានផ្តល់នូវសារធាតុ​សរីរាង្គគ្រប់គ្រាន់​ទៅ​ឲ្យដីធ្វើឲ្យ​ដីខ្សោះជីជាតិ និង បាត់លក្ខណៈរូប
  • ប្រើប្រាស់ជីគីមី ដោយពុំដាក់បន្ថែមជីសារធាតុសរីរាង្គ (ជីធម្មជាតិ ជីកំប៉ុស្តិ៍)
  • មានការសឹករិក​ ដោយសារការហូរច្រោះលើផ្ទៃដីស្រែ និងធ្វើស្រូវតែមួយមុខ មិនឆ្លាស់​មុខ​ដំ​ណាំ​
៣-ការគ្រប់គ្រងជីជាតិដីជូឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរ
     ដើម្បីថែរក្សាសមត្ថភាពផលិតកម្មនៃដីស្រែ ការចាំបាច់គឺពុំមែនគ្រាន់តែផ្តល់​នូវបរិមា​ណ​
សារធាតុ​​​អាហារ​ចិញ្ចឹមឲ្យ​គ្រប់គ្រាន់ដល់ដីនោះទេ គឺថែមទាំងត្រូវរក្សា​នូវ​សមត្ថភាព​ចាប់​អាហារ​ចិញ្ចឹម​ និងអតិសុខុមប្រាណរបស់​ដី​ឲ្យស្ថិតក្នុងល័ក្ខខ័ណសមស្របផងដែរ ក្នុងគោលបំណង​នេះ​មធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពបំផុត​ គឺកែលំអរ​លក្ខណៈរូប លក្ខណៈគីមី និង លក្ខណៈ​ជីវសាស្ត្រ​របស់​ដី ដោយត្រូវអនុវត្តដូចខាងក្រោម ៖
  1. បន្ថែមនូវសារធាតុសរីរាង្គឲ្យបានច្រើនជារៀងរាល់ឆ្នាំ
  • ធ្វើស្រែត្រូវបន្ថែមជីគីមីឲបានតាមតំរូវការរបស់ស្រូវ ពេលនោះស្រូវទទួលផលល្អ គេនឹង​ទទួល​បាន​ជញ្រ្ជាំង ឬ ចំបើងច្រើនត្រូវភ្ជួរលប់បង្កប់ទៅក្នុងដីក្រោយពេលច្រូតកាត់រួច
  • ត្រូវធ្វើការដាំដំណាំសណ្តែកមុនដើមរដូវវស្សា ពិសេសលើប្រភេទដីខ្សាច់ និងល្បាយ​ខ្សាច់
  • ត្រូវដាក់ជីកំប៉ុស្តិ៍ ឬ ជីធម្មជាតិ ជារៀងរាល់ឆ្នាំទៅដីស្រែជាមធ្យម ៥០០​គ.ក្រ/១០អា ដោយលាយឲស្មើ​រួច​ភ្ជួរលប់ភ្លាម ។
  1. បន្ថែមនូវសារធាតុចិញ្ចឹមឲ្យដីឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់
  • ជីអាសូតហ្វូសហ្វាត និង ប៉ូតាស់ ជាអាហារចិញ្ចឹមដែលស្រូវត្រូវការស្រូបយកដើម្បីធំធាត់ ដូច្នេះ​គេត្រូវ​ផ្តល់​​ទៅឲ្យ​ដីនូវប្រភេទជីគីមី ដេ.អា.ប៉េ អ៊ុយរ៉េ និង ប៉ូតាស់ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់​តាម​​ការណែនាំ​នៅ​ពេល​ដែល​ស្រូវ​ត្រូវការ ។
សុំបញ្ជាក់ថាជីគីមី ប្រើប្រាស់ត្រឹមត្រូវតាមការណែនាំគ្មានឥទ្ធិពល​អ្វីប៉ះពាល់ដល់​ដីអតិសុខុម​
ប្រាណ​ក្នុង​ដី​ឡើយ ​។
  1. ត្រូវបន្ថែមតិចតួចទៀតនូវប្រភេទកាល់ស្យូម និង ម៉ាញ៉េស្យូម 
  • ជាមួយជីរួចដាក់ទៅក្នុងដីព្រោះវាមានឥទ្ធិពលធ្វើឲដើមស្រូវបង្កើនល្បឿនស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹមពីដី ។
  1. បន្ថែមកំបោរដល់ដី
  • ជាទូទៅដីស្រែវស្សានៅខេត្តតាកែវ ភាគច្រើនជាប្រភេទដីខ្សាច់ ល្បាយខ្សាច់ហើយ​PH នៃ​ដី​​​​ជាមធ្យម​ពី​៣.៥-៥.៥​ ​ដូ​ច្នេះកសិករចាំបាច់ត្រូវប្រើកំបោរ​ស​បាច​ទៅលើដី​ស្រែ​ជា​មធ្យ​ម​​ចំនួន ២០០គ.ក្រ ​ក្នុង១​ហិច​តា ដោយបាចពេលភ្ជួររាស់ដីលើកទី១ ។
  1. បន្ថែដីដំបូក ដីល្បប់បាតត្រពាំង ឬ ដីឥដ្ឋ
  • ក្នុងបំណងកែលំអដីសំបូរខ្សាច់ គេចាំបាច់ត្រូវបន្ថែមឲដីនូវប្រភេទ​ដីឥដ្ឋ ដីដំបូក​ដីបាត​ត្រពាំង​​វាយ​ឲ្យ​ទៅ​ជា​ដុំតូចៗ ហើយបាចទៅក្នុងស្រែជារៀងរាល់ឆ្នាំទៅតាមលទ្ធភាពជាក់ ស្តែង​ដែលអាចធ្វើទៅបាន ។
  •  
ពូជស្រូវក្រអូបផ្ការំដួល

ពូជផ្ការំដួលជាពូជស្រូវក្រអូបដែលបានធ្វើការរំដោះ​ និង ផ្សព្វផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថាន​ស្រាវ
ជ្រាវ និង​អភិ​​វឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានាឆ្នាំ ១៩៩៩ ។ បច្ចុប្ពន្នពូជផ្ការំដួលបាន និង កំពុងពេ​ញ​និយម​ក្នុង​​ចំណោម​ប្រជា​កសិករ​នៅ​ក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយពូជស្រូវនេះ​ផ្តល់​នូវ​ទិន្នផលខ្ពស់​គុណ​ភាព​​អង្ករល្អ​ មានភាព​ថ្លាវែង​រលូន បាយទន់ឆ្ងាញ់​ថែម​ទាំមានក្លិនក្រអូបទៀតផង ជាពិសេស​ទៅ​ទៀត ជាពូជដែលមានប្រភេទអង្ករ​មានតំលៃ​ខ្ពស់​នៅលើទីផ្សារជាតិ និង អន្តរជាតិ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវផ្ការដួល
ពូជផ្ការំដួលជាពូជស្រូវដែល “ប្រកាន់រដូវ” មធ្យម ។​វាចាប់ចេញផ្កាពីចុងខែតុលា​អាស្រ័យ​
ទៅ​​លើ​​អាកាសធាតុ និង លវេលាដំដុះ ។ កំបស់ដើមរបស់ពូជផ្ការំដួលប្រែប្រួលពី ១០៧-១៧១ ស.ម និងចំនួន​ដើម​បែកគឺចាប់ពី ៥-១០ដើម ក្នុងមួយគុម្ព “មួយគុម្ពស្ទូង​មួយដើម” អាស្រ័យទៅ​តាម​​ប្រភេទដី។ចំនួន​គ្រាប់​ក្នុង​មួ​យកួរ មានចាប់ពី ១១០-១៥០គ្រាប់និង ប្រវែងកួរ១៨-២៨ស.ម ។ រីឯទិន្នផល​របស់​វាវិញ​គឺអាច​ទទួល​បានចាប់ពី ៣,៥តោន ទៅ ៥,៥តោន ក្នុងផ្ទៃដី ១ហិចតា ។
  1. វិធីសាស្រ្តដំាដុះ
  • ប្រើប្រាស់គ្រាប់ពូជដែលសុទ្ធល្អ និង មានអត្រាដំណុះខ្ពស់
  • បរិមាណគ្រាប់ពូជ ចាំបាច់៣០-៥០គ.ក្រ ក្នុង១ហិចតា សំរាប់ស្រូវសន្ទូង និង​៨០-១២០​គ.ក្រ ក្នុង​១​ហិ​ចតា សំរាប់ស្រូវពង្រួស
  • ទីសំណាបត្រូវធ្វើនៅជិត ប្រភពទឹកតែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃកន្លែងមាន​ភ្លើងអគ្គិសនី​ដើម្បី​​ចៀស​​វាង​​ការ​បំផ្លាញ ពីសត្វល្អិតចង្រៃ
  • ផ្ទៃដីសំរាប់សាបគឺ ១គីឡូក្រាម ក្នុងផ្ទៃដី ១៥-២០ម៉ែត្រការ៉េ
  • ជាការល្អគួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២៥-៣០ថ្ងៃ ហើយក្នុង ១គុម្ព ២-៣ដើម
  • គួររៀបចំដីឲបានល្អមុនស្ទូង ។ ការភ្ជួររាស់គួរតែធ្វើឲបាន ២-៣ សារជាំការល្អ ។
  • បើសិនស្រែយើងអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបាន ពេលស្រូវបែកគុម្ពត្រូវ​បញ្ចេញទឹក​ឲ្យអស់ពី​ក្នុង​ស្រែ ២-៤ថ្ងៃ រួចបញ្ចូលទឹកថ្មីវិញ ។ នេះគឺដើម្បីធ្វើឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។
ពូជស្រូវក្រអូបសែនពិដោរ
      
    សែនពិដោរជាពូជស្រូវស្រាល (អាយុកាលខ្លី) ក្រអូប និងមិនប្រកាន់រដូវ​ដែល​បាន​ធ្វើ​ការ​រំដោះ និង ផ្សព្វផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និង ភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានា ខែមេសា ឆ្នាំ២០០២ នេះ ។ បចកច្ចុប្បន្ន ពូជស្រូវសែនពិដោរបាន និង កំពុងរីកសាយភាយ​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយពូជស្រូវនេះផ្តល់​នូវ​ទិន្នផល​​ខ្ពស់ មានក្លិនក្រអូប គុណភាពអង្ករល្អ​មាន​ភាពថ្លាវែងរលូន និង បាយទន់ឆ្ងាញ់ពិសារទៀតផង​ ។​​ ជាពិសេ​ស​ទៅ​ទៀត ជាពូជដែលមាន​ប្រភេទ​អង្ករមានតំលៃខ្ពស់នៅលើទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវសែនពិដោរ
ដោយសារបូជស្រូវសែនពិដោរ ជាពូចមិនប្រកាន់រដូវ ដូចនេះពូជ​នេះអាច​ចេញ​ផ្កាបា​ន​គ្រប់​ពេលវេលា​​ដរាប​ណាល័ក្ខខ័ណ្ឌដាំដុះអំណោយផល ។ អាស្រ័យដោយហេតុផល​ខាង​លើនេះ​ទើប​ពូជសែនពិដោរអាច​ដាំដុះ​​​នៅ​រដូវ​វស្សា (ដំណាំទីមួយនៃរដូវ ឬ ស្រូវដើមរដូវ) ក្នុងរដូវវស្សា (ដំណាំ​ទីពីរនៃរដូវ) ចុងរដូវវស្សា ស្រូវ​ប្រដេញទឹក​ (ដំ​ណាំ​ចន្លោះរដូវវស្សា និង រដូវប្រាំង) និង ល័ក្ខ​ខ័ណ្ឌប្រាំងស្រោចស្រព ។ ពូជ​ស្រូវ​សែន​ពិ​ដោ​រ​នេះ​មាន​អាយុ​កាល​ចាប់ពីថ្ងៃសាប​រហូត​ដល់​ថ្ងៃប្រមូលផលពី១១០-១២០ថ្ងៃ ។ កំពស់ដើមរបស់​​ពូជ សែ​ន​​ពិដោរប្រែប្រួលពី​​ ៩៥-១១០ស.ម និង ចំនួនដើមបែកគឺចាប់ពី ៥-២០ដើម ក្នុងមួយគុម្ព។ ចំនួនគ្រាប់​ក្នុង​មួយកួរមានចាប់ពី ១១០-១៧០គ្រាប់ និង មានប្រវែងកួរ ២០-៣០ស.ម ។ រីឯទិន្នផល​ របស់វា​វិញ​គឺ​អាច​ទទួល​បានចាប់ពី ៣,៥តោន ទៅ ៥,៥តោន ក្នុងផ្ទៃដីមួយហិចតា។
  1. វិធីសាស្រ្តដាំដុះ
  • ប្រើប្រាស់គ្រាប់ពូជដែលសុទ្ធល្អ និង មានអត្រាដំណុះខ្ពស់
  • កំរិតបរិមាណគ្រាប់ពូជចាំបាច់ ៣០-៥០គ.ក្រ ក្នុងមួយហិចតាសំរាប់ស្រូវសន្ទូង និង៨០​-១២០គ.ក្រ ក្នុងមួយហិចតា សំរាប់ស្រូវពង្រួស
  • ទីសំណាប ត្រូវធ្វើនៅជិតប្រភពទឹក តែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ឈើ​ ឬ កន្លែងមានភ្លើងអគ្គិស​នី​ដើម្បី​​ចៀសវាង​ការ​​បំផ្លាញពីសត្វល្អិតចង្រៃ
  • ផ្ទៃដីសំរាប់សាបគឺ ១គ.ក្រ ក្នុងផ្ទៃដី ១៥-២០ម៉ែត្រការ៉េ
  • ជាការល្អគួរស្ទួងសំណាបដែលមានអាយុ ២០-២៥ថ្ងៃ ហើយក្នុង១គុម្ព ២-៣ដើម​ក្នុង​ចន្លោះ ២០ស.ម 
  • គួររៀបចំដីឲបានល្អមុនស្ទូង ។​ ការភ្ជួររាស់ គួរតែធ្វើឲបាន ២-៣សារជាការល្អ ។ 
  • បើសិនស្រែយើងអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបាន ពេលស្រូវបែកគុម្ពត្រូវបញ្ចេញទឹក​ឲ្យអស់ពីក្នុង​ស្រែ​ក្នុ​ង​រយៈពេល ពី ២-៤ថ្ងៃ រួចទើបបញ្ចូលទឹកឡើងវិញដើម្បីធ្វើឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។
ពូជស្រូវកណ្តាល​ ខា១
ពូជស្រូវ “ខា១”​ ជាពូជស្រូវកណ្តាលដែលបានធ្វើការរំដោះ និងផ្សព្វផ្សាយដោយ​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ និង អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានាឆ្នាំ ១៩៩៥ ។ បច្ចុប្បន្នពូជស្រូវកណ្តាល “ខា១” បាននឹងកំពុងពេញនិយម​ក្នុង​ចំណោម ប្រជាកសិករនៅ​ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​ដោយ​ពូជ​ស្រូវនវផ្តល់នូវទិន្នផលខ្ពស់ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវ “ខា១”
ពូជស្រូវកណ្តាល “ខា១” ជាពូជស្រូវប្រាកាន់រដូវមធ្យម ។​ វាចាប់ចេញផ្កាក្នុងកំឡុចថ្ងៃទី​ ០២-០៩​ខែវិច្ឆិកា អាស្រ័យទៅលើអាកាសធាតុ និង ពេលវេលាដាំដុះ ។ កំពស់ដើមរបស់ពូជស្រូវ “ខា១”​ ប្រែប្រួលពី ១៣០-១៨០ស.ម និង ចំនួនដើមបែផ្តល់ផល គឺចាប់ពី ៨-១០ដើមក្នុងមួយគុម្ព អាស្រ័យទៅតាមប្រភេទដី ។ ចំនួន​គ្រាប់​ក្នុងមួយកួរមានចាប់ពី ១១០-១៥០គ្រាប់ និង មានប្រវែងកួរ ២០-២៥ស.ម ។ រីឯទិន្នផល​របស់​វា​វិញ គឺអាច​ទទួលបានចាប់ពី ២,៥តោន ទៅ ៤,០តោន ក្នុងផ្ទៃដី ១ហិចតា ។ ពូជស្រូវ “ខា១” មិនធន់ទៅ​នឹង​មមាច​ត្នោតទេ។
  1. វិធីសាស្រ្តដាំដុះ
សម្រាប់ស្រូវសន្ទូង ចំពោះតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះរាំងស្ងួត និងទឹកជំនន់បរិមាណគ្រាប់​ពូជ​ដែលប្រើ​ប្រាស់ គឺពី ៦០-៨០គីឡូក្រាមក្នុងមួយហិចតា ។ ចំពោះតំបន់​ដែល​គ្រប់គ្រង​ទឹក​បាន​​បរិមាណគ្រាប់ពូជ​ដែល​ប្រើប្រាស់​គឺពី ៣០-៤០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយហិចតា ។ ក្នុងករណី​ដែល​គ្រាប់ពូជ​សុទ្ធ និងមានសុខភាពល្អ ព្រមទាំង​គ្រប់គ្រងទឹកបាន និងថែទាំបានល្អបរិមាណគ្រា​ប់​ពូជ​ដែលត្រូវការក្នុងមួយហិចតា គឺពី១៥-២០គីឡូក្រាម។​ដើម្បីឲសំណាបដុះ​លូត​លាស់​ធំធាត់​ល្អ គេត្រូវសាបគ្រាប់ពូជមួយគីឡូក្រាមលើផ្ទៃដីថ្នាល២០ម៉ែត្រការ៉េ ។ទីសំណាបត្រូវធ្វើនៅជិត​ប្រ​ភព​​ទឹក តែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃ ឬកន្លែងមានភ្លើងអគ្គិស​នី​ដើម្បី​ជៀសវា​ងការបំផ្លាញ​ពីសត្វ​ល្អិត​ចង្រៃ ។ ជាការ​ល្អ​ គួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២៥-៣០ថ្ងៃ ហើយ​ក្នុង​១គុម្ព​​ចំនួន ២-៣ដើម​។ សម្រាប់ស្រូវពង្រួស ចំពោះ​តំបន់ដែលងាយរងគ្រោះរាំងស្ងួត និង ទឹកជំនន់ បរិមាណ​​​គ្រាប់​ពូជ​ដែល​​ប្រើប្រាស់គឺពី១០០-១៥០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយហិចតា ។ ចំពោះតំបន់​ដែល​គ្រប់គ្រង​ទឹក​បាន និង គ្រាប់ពូជសុទ្ធល្អបរិមាណគ្រាប់ពីជដែលប្រើប្រាស់​ គឺពី​៧០-៨០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយ​ហិចតា ។ គួររៀប​​ចំដី​ឲ្យ​បាន​ល្អ និង រាបស្មើមុនស្ទូង ឬ ព្រួស ។
          ការភ្ជួររាស់គួរតែធ្វើឲបាន ២-៣សារជាការល្អប្រសើរ ។ បើសិនស្រែអាច​បញ្ចេញ​បញ្ចូល​ទឹក​បាន បន្ទាប់ពី ស្ទូង ឬ ព្រួសបាន ២០ថ្ងៃអាចបញ្ចេញទឹកឲអស់ពីក្នុងស្រែ ២-៤ថ្ងៃ រួចបញ្ចូល​ទឹក​ថ្មីវិញ ។ ធ្វើរបៀប​នេះ​គឺ​ដើម្បីធ្វើ​ឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។ ប៉ុន្តែពេលស្រូវបែកគុម្ពអតិបរិមា គួរ​បង្ខះទឹករយៈពេលមួយអាទិត្យ ដើម្បី​កុំឲស្រូវ​ដុះខ្នែងមកច្រើនទៀត ។

ពូជស្រូវស្រាលអ៊ីអ៊ែរ ៦៦
“អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦” ជាពូជស្រូវស្រាលមិនប្រកាន់រដូវដែលធ្វើការរំដោះ​ និងផ្សព្វផ្សាយដោយ​វិទ្យា​ស្ថាន​​ស្រាវ​ជ្រាវ​និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានាឆ្នាំ១៩៩០ ។បច្ចុប្បន្នពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”​បាននិង​កំពុង​រីកសាយ​ភាយ​​​នៅ​ក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយពូជស្រូវនេះផ្តល់នូវទិន្នផលខ្ពស់ គុណ​ភាព​​អង្ករល្អ និងមានអាយុកាល​ខ្លី​ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”
ពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦” ជពូជស្រូវដែលមិនប្រកាន់រដូវ និង អាចចេញផ្កាគ្រប់ពេលវេលា​ដរាប​ណា​ល័ក្ខខ័ណ្ឌ​​ដាំដុះអនុគ្រោះដល់ការលូតលាស់របស់វា ។ អាស្រ័យដោយហេតុផលខាង​លើ​នេះ​​ទើប​ពូជនេះ​អាច​ដាំដុះ​នៅ​ដើម​រដូវវស្សា(ដំណាំទីមួយនៃរដូវ ឬស្រូវដើមរដូវ)ក្នុងរដូវ​វស្សា (ដំណាំទីពីរនៃរដូវ) ចុងរដូវវស្សាស្រូវ​ប្រដេញទឹក(ដំណាំចន្លោះរដូវវស្សា និងរដូវប្រាំង)​និងល័ក្ខ​ខ័ណ្ឌ​​ប្រាំ​ងស្រោចស្រព។ពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”​​នេះ​មានអាយុ​កាល ពី ១០០-១១៥ថ្ងៃ គឺចាប់​ពី​ថ្ងៃ​សាប​រហូតដល់ថ្ងៃប្រមូលផល។ កំពស់ដើមរបស់ពូជ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”​ ប្រែប្រួលពី ៨០-១១៨ ស.ម និង ចំនួនដើមបែកគឺចាប់ពី ១២-១៨ដើម ក្នុងមួយគុម្ព​អាស្រ័យ​ទៅ​តាម​ប្រភេទដី ។ ចំនួនគ្រាប់​ក្នុង​មួយកួរមានចាប់ពី ៩៥-១០២គ្រាប់ ​និងមានប្រវែងកួរ២៥-២៦ស.ម ។រីឯ​ទិន្នផល​របស់​វា​វិញ​​គឺអាចទទួល​បានចាប់ពី ៤,០តោន ទៅ ៦,៥តោន ក្នុងផ្ទៃដី ១ហិកតា ។
  1. វិធីសាស្ត្រដាំដុះ
  • ប្រើប្រាស់គ្រាប់ពូជដែលសុទ្ធល្អ និង មានអត្រាដំណុះខ្ពស់ ។
  • កំរិតបរិមាណគ្រាប់ពូជចាំបាច់ ៣០-៥០គ.ក្រ ក្នុង១ហិកតាសំរាប់ស្រូវសន្ទូង​និង​៨០-១២០គ.ក្រ ក្នុង១ហិកតាសំរាប់ស្រូវពង្រួស ។
  • ទីសំណាំប ត្រូវធ្វើនៅជិតប្រភពទឹក តែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃ ឬកន្លែងមានភ្លើងអគ្គិសនី ដើម្បី​​ជៀស​​វាង​​​ការបំផ្លាញពីសត្វល្អិតចង្រៃ ។
  • ផ្ទៃដីសំរាប់សាបគឺ ១គីឡូក្រាមគ្រាប់ពូជក្នុងផ្ទៃដី១៥-២០ ម៉ែត្រការ៉េ ។
  • ជាការល្អគួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២០-២៥ថ្ងៃ ហើយក្នុង ១គុម្ព ២-៣ ដើម​ក្នុង​ចន្លោះ ២០​គុណ​២០ស.ម ។
  • គួររៀបចំដីឲបានល្អមុនស្ទូង ។ ការភ្ជួររាស់ គួរតែធ្វើឲបាន ២-- សារជាការល្អ ។
  • បើសិនស្រែយើងអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបាន ពេលស្រូវបែកគុម្ពត្រូវបញ្ចេញទឹក​ឲ្យអស់​ពីក្នុង​ស្រែ ២-៤ថ្ងៃ រួចបញ្ចូលទឹកថ្មីវិញ ។ នេះគឺដើម្បីធ្វឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។

វីធីសាស្ត្រ កសិកម្ម » ការដាំដំណាំស្រូវ » បង្កើនជីជាតិដីឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើងសំរាប់ដំណាំស្រូវ

១-តួនាទីរបស់ដី                          
ដំណាំស្រូវស្រូបយកទឹកយ៉ាងច្រើនតាមរយៈឫស ហើយដោយសារឫសត្រូវ​ការដក​ដង្ហើម​ វាក៏ត្រូវការឲ​មាន​​ខ្យល់​អុកស៊ីសែន ក្នុងបរិមាណគ្រប់គ្រាន់ គ្រប់ពេលវេលាដែរ ។ ដើម្បី​ផ្ដល់​ទឹក និងខ្យល់បានដល់ឫ​សស្រូវ ដីត្រូវ​មាន​លក្ខណៈ​រូបសមស្រប (អាចឲទឹកជ្រាបចូល អាច​រក្សា​ទឹក អាចឲខ្យល់ចូលបាន ។ល។
          ដំណាំស្រូវត្រូវការស្រូបយកអាហារចិញ្ចឹមចាំបាច់ភាគច្រើនពីដីដើម្បីធំលូលាស់​ ប្រសិនបើ​សារធាតុ​​  ចិញ្ចឹ​ម​​ពុំគ្រប់​គ្រាន់​​​ស្រូវពុំអាចលូតលាស់បានទេ ។ ដីជូរ និងសារធាតុពុល​មួយចំនួន​ក៏បង្អាក់​ដំណើរ​លូតលាស់​របស់​​ស្រូវ​ដែរ។
ដូច្នេះលក្ខណៈគីមីរបស់ដី គឺមានសារៈសំខាន់ជាអាយុជីវិតសំរាប់ការលូតលាស់របស់ស្រូវ ហើយ​​លក្ខណៈ​រូប និង ជីវសាស្ដ្ររបស់ដី  ក៏មានតួនាទីដូចគ្នាដែរ ។
          នៅក្នុងដីមានអតិសុខុមប្រាណ និងសត្វល្អិតតូចៗជាច្រើនដូជា ជន្លេនរស់នៅក្នុងដី ហើយ​​​ដើរ​​តួនា​ទី​ដ៏​សំ​ខាន់ ឫសស្រូវជញ្រ្ជាំង​ និងកាកសំណល់​ផ្សេងៗ​ដែលបន្សល់​ក្រោយ​ពេល​ប្រមូល​ផលបានធ្លាក់កប់ទៅដី សុទ្ធ​តែ​ត្រូវរំលាយ​ដោយអតិសុខុមប្រាណរបស់ដី ក្លាយទៅជា​សារធាតុ​អសិរីរាង្គផ្ដល់ឲដី ។​ ជាមួយនេះដែរ​អតិសុខុម​ប្រាណ​របស់ដី​ជាច្រើន​​មានឥទ្ធិពលបង្អាក់​ការ​លូតលាស់នៃបាក់តេរី ចង្រៃដែលបង្កជំងឺដល់ស្រូវ។
ដូច្នេះលក្ខណៈគីមី រូប និងជីវសាស្ដ្ររបស់ដីមានការទំនាក់ទំនងគ្នា ហើយមាន​ឥទ្ធិពល​លើ​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​។

២-មូលហេតុដែលដីបាត់បង់ជីជាតិ​ (លក្ខណៈរូប គីមី និង ជីវសាស្រ្ត)
  • មិនតុល្យភាពនៃការយកផលចំណេញពីដី នឹងការដាក់សារធាតុសរីរាង្គ និង សារធាតុ​ចិញ្ចឹម​​ទៅឲ្យដី
  • ធ្វើស្រែច្រើនដងក្នុង ១ឆ្នាំ ហើយពុំបានផ្តល់សារធាតុសរីរាង្គ និង ជីឲបានគ្រប់គ្រាន់​ទៅ​លើ​​ដី​វិញ ។ ក្នុង​១​ឆ្នាំៗ​​កសិករបានទាញយកផលស្រូវពីដីជាមធ្យម ៣-៥តោន/ហិចតា ហើយ​​ដើម្បីបង្កើតបាន​ជាផល​ស្រូវ​ ៣-៥តោន​ ស្រូវត្រូវការស្រូបយកសារធាតុសរីរាង្គ និង ជីពី​ក្នុងដីរាប់តោន ដូច្នេះនៅពេលដែល    ក​សិករ​ពុំបានផ្តល់នូវសារធាតុ​សរីរាង្គគ្រប់គ្រាន់​ទៅ​ឲ្យដីធ្វើឲ្យ​ដីខ្សោះជីជាតិ និង បាត់លក្ខណៈរូប
  • ប្រើប្រាស់ជីគីមី ដោយពុំដាក់បន្ថែមជីសារធាតុសរីរាង្គ (ជីធម្មជាតិ ជីកំប៉ុស្តិ៍)
  • មានការសឹករិក​ ដោយសារការហូរច្រោះលើផ្ទៃដីស្រែ និងធ្វើស្រូវតែមួយមុខ មិនឆ្លាស់​មុខ​ដំ​ណាំ​
៣-ការគ្រប់គ្រងជីជាតិដីជូឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរ
     ដើម្បីថែរក្សាសមត្ថភាពផលិតកម្មនៃដីស្រែ ការចាំបាច់គឺពុំមែនគ្រាន់តែផ្តល់​នូវបរិមា​ណ​
សារធាតុ​​​អាហារ​ចិញ្ចឹមឲ្យ​គ្រប់គ្រាន់ដល់ដីនោះទេ គឺថែមទាំងត្រូវរក្សា​នូវ​សមត្ថភាព​ចាប់​អាហារ​ចិញ្ចឹម​ និងអតិសុខុមប្រាណរបស់​ដី​ឲ្យស្ថិតក្នុងល័ក្ខខ័ណសមស្របផងដែរ ក្នុងគោលបំណង​នេះ​មធ្យោបាយដ៏មានប្រសិទ្ធិភាពបំផុត​ គឺកែលំអរ​លក្ខណៈរូប លក្ខណៈគីមី និង លក្ខណៈ​ជីវសាស្ត្រ​របស់​ដី ដោយត្រូវអនុវត្តដូចខាងក្រោម ៖
  1. បន្ថែមនូវសារធាតុសរីរាង្គឲ្យបានច្រើនជារៀងរាល់ឆ្នាំ
  • ធ្វើស្រែត្រូវបន្ថែមជីគីមីឲបានតាមតំរូវការរបស់ស្រូវ ពេលនោះស្រូវទទួលផលល្អ គេនឹង​ទទួល​បាន​ជញ្រ្ជាំង ឬ ចំបើងច្រើនត្រូវភ្ជួរលប់បង្កប់ទៅក្នុងដីក្រោយពេលច្រូតកាត់រួច
  • ត្រូវធ្វើការដាំដំណាំសណ្តែកមុនដើមរដូវវស្សា ពិសេសលើប្រភេទដីខ្សាច់ និងល្បាយ​ខ្សាច់
  • ត្រូវដាក់ជីកំប៉ុស្តិ៍ ឬ ជីធម្មជាតិ ជារៀងរាល់ឆ្នាំទៅដីស្រែជាមធ្យម ៥០០​គ.ក្រ/១០អា ដោយលាយឲស្មើ​រួច​ភ្ជួរលប់ភ្លាម ។
  1. បន្ថែមនូវសារធាតុចិញ្ចឹមឲ្យដីឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់
  • ជីអាសូតហ្វូសហ្វាត និង ប៉ូតាស់ ជាអាហារចិញ្ចឹមដែលស្រូវត្រូវការស្រូបយកដើម្បីធំធាត់ ដូច្នេះ​គេត្រូវ​ផ្តល់​​ទៅឲ្យ​ដីនូវប្រភេទជីគីមី ដេ.អា.ប៉េ អ៊ុយរ៉េ និង ប៉ូតាស់ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់​តាម​​ការណែនាំ​នៅ​ពេល​ដែល​ស្រូវ​ត្រូវការ ។
សុំបញ្ជាក់ថាជីគីមី ប្រើប្រាស់ត្រឹមត្រូវតាមការណែនាំគ្មានឥទ្ធិពល​អ្វីប៉ះពាល់ដល់​ដីអតិសុខុម​
ប្រាណ​ក្នុង​ដី​ឡើយ ​។
  1. ត្រូវបន្ថែមតិចតួចទៀតនូវប្រភេទកាល់ស្យូម និង ម៉ាញ៉េស្យូម 
  • ជាមួយជីរួចដាក់ទៅក្នុងដីព្រោះវាមានឥទ្ធិពលធ្វើឲដើមស្រូវបង្កើនល្បឿនស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹមពីដី ។
  1. បន្ថែមកំបោរដល់ដី
  • ជាទូទៅដីស្រែវស្សានៅខេត្តតាកែវ ភាគច្រើនជាប្រភេទដីខ្សាច់ ល្បាយខ្សាច់ហើយ​PH នៃ​ដី​​​​ជាមធ្យម​ពី​៣.៥-៥.៥​ ​ដូ​ច្នេះកសិករចាំបាច់ត្រូវប្រើកំបោរ​ស​បាច​ទៅលើដី​ស្រែ​ជា​មធ្យ​ម​​ចំនួន ២០០គ.ក្រ ​ក្នុង១​ហិច​តា ដោយបាចពេលភ្ជួររាស់ដីលើកទី១ ។
  1. បន្ថែដីដំបូក ដីល្បប់បាតត្រពាំង ឬ ដីឥដ្ឋ
  • ក្នុងបំណងកែលំអដីសំបូរខ្សាច់ គេចាំបាច់ត្រូវបន្ថែមឲដីនូវប្រភេទ​ដីឥដ្ឋ ដីដំបូក​ដីបាត​ត្រពាំង​​វាយ​ឲ្យ​ទៅ​ជា​ដុំតូចៗ ហើយបាចទៅក្នុងស្រែជារៀងរាល់ឆ្នាំទៅតាមលទ្ធភាពជាក់ ស្តែង​ដែលអាចធ្វើទៅបាន ។
  •  
ពូជស្រូវក្រអូបផ្ការំដួល

ពូជផ្ការំដួលជាពូជស្រូវក្រអូបដែលបានធ្វើការរំដោះ​ និង ផ្សព្វផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថាន​ស្រាវ
ជ្រាវ និង​អភិ​​វឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានាឆ្នាំ ១៩៩៩ ។ បច្ចុប្ពន្នពូជផ្ការំដួលបាន និង កំពុងពេ​ញ​និយម​ក្នុង​​ចំណោម​ប្រជា​កសិករ​នៅ​ក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយពូជស្រូវនេះ​ផ្តល់​នូវ​ទិន្នផលខ្ពស់​គុណ​ភាព​​អង្ករល្អ​ មានភាព​ថ្លាវែង​រលូន បាយទន់ឆ្ងាញ់​ថែម​ទាំមានក្លិនក្រអូបទៀតផង ជាពិសេស​ទៅ​ទៀត ជាពូជដែលមានប្រភេទអង្ករ​មានតំលៃ​ខ្ពស់​នៅលើទីផ្សារជាតិ និង អន្តរជាតិ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវផ្ការដួល
ពូជផ្ការំដួលជាពូជស្រូវដែល “ប្រកាន់រដូវ” មធ្យម ។​វាចាប់ចេញផ្កាពីចុងខែតុលា​អាស្រ័យ​
ទៅ​​លើ​​អាកាសធាតុ និង លវេលាដំដុះ ។ កំបស់ដើមរបស់ពូជផ្ការំដួលប្រែប្រួលពី ១០៧-១៧១ ស.ម និងចំនួន​ដើម​បែកគឺចាប់ពី ៥-១០ដើម ក្នុងមួយគុម្ព “មួយគុម្ពស្ទូង​មួយដើម” អាស្រ័យទៅ​តាម​​ប្រភេទដី។ចំនួន​គ្រាប់​ក្នុង​មួ​យកួរ មានចាប់ពី ១១០-១៥០គ្រាប់និង ប្រវែងកួរ១៨-២៨ស.ម ។ រីឯទិន្នផល​របស់​វាវិញ​គឺអាច​ទទួល​បានចាប់ពី ៣,៥តោន ទៅ ៥,៥តោន ក្នុងផ្ទៃដី ១ហិចតា ។
  1. វិធីសាស្រ្តដំាដុះ
  • ប្រើប្រាស់គ្រាប់ពូជដែលសុទ្ធល្អ និង មានអត្រាដំណុះខ្ពស់
  • បរិមាណគ្រាប់ពូជ ចាំបាច់៣០-៥០គ.ក្រ ក្នុង១ហិចតា សំរាប់ស្រូវសន្ទូង និង​៨០-១២០​គ.ក្រ ក្នុង​១​ហិ​ចតា សំរាប់ស្រូវពង្រួស
  • ទីសំណាបត្រូវធ្វើនៅជិត ប្រភពទឹកតែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃកន្លែងមាន​ភ្លើងអគ្គិសនី​ដើម្បី​​ចៀស​​វាង​​ការ​បំផ្លាញ ពីសត្វល្អិតចង្រៃ
  • ផ្ទៃដីសំរាប់សាបគឺ ១គីឡូក្រាម ក្នុងផ្ទៃដី ១៥-២០ម៉ែត្រការ៉េ
  • ជាការល្អគួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២៥-៣០ថ្ងៃ ហើយក្នុង ១គុម្ព ២-៣ដើម
  • គួររៀបចំដីឲបានល្អមុនស្ទូង ។ ការភ្ជួររាស់គួរតែធ្វើឲបាន ២-៣ សារជាំការល្អ ។
  • បើសិនស្រែយើងអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបាន ពេលស្រូវបែកគុម្ពត្រូវ​បញ្ចេញទឹក​ឲ្យអស់ពី​ក្នុង​ស្រែ ២-៤ថ្ងៃ រួចបញ្ចូលទឹកថ្មីវិញ ។ នេះគឺដើម្បីធ្វើឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។
ពូជស្រូវក្រអូបសែនពិដោរ
      
    សែនពិដោរជាពូជស្រូវស្រាល (អាយុកាលខ្លី) ក្រអូប និងមិនប្រកាន់រដូវ​ដែល​បាន​ធ្វើ​ការ​រំដោះ និង ផ្សព្វផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ និង ភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានា ខែមេសា ឆ្នាំ២០០២ នេះ ។ បចកច្ចុប្បន្ន ពូជស្រូវសែនពិដោរបាន និង កំពុងរីកសាយភាយ​នៅក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយពូជស្រូវនេះផ្តល់​នូវ​ទិន្នផល​​ខ្ពស់ មានក្លិនក្រអូប គុណភាពអង្ករល្អ​មាន​ភាពថ្លាវែងរលូន និង បាយទន់ឆ្ងាញ់ពិសារទៀតផង​ ។​​ ជាពិសេ​ស​ទៅ​ទៀត ជាពូជដែលមាន​ប្រភេទ​អង្ករមានតំលៃខ្ពស់នៅលើទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវសែនពិដោរ
ដោយសារបូជស្រូវសែនពិដោរ ជាពូចមិនប្រកាន់រដូវ ដូចនេះពូជ​នេះអាច​ចេញ​ផ្កាបា​ន​គ្រប់​ពេលវេលា​​ដរាប​ណាល័ក្ខខ័ណ្ឌដាំដុះអំណោយផល ។ អាស្រ័យដោយហេតុផល​ខាង​លើនេះ​ទើប​ពូជសែនពិដោរអាច​ដាំដុះ​​​នៅ​រដូវ​វស្សា (ដំណាំទីមួយនៃរដូវ ឬ ស្រូវដើមរដូវ) ក្នុងរដូវវស្សា (ដំណាំ​ទីពីរនៃរដូវ) ចុងរដូវវស្សា ស្រូវ​ប្រដេញទឹក​ (ដំ​ណាំ​ចន្លោះរដូវវស្សា និង រដូវប្រាំង) និង ល័ក្ខ​ខ័ណ្ឌប្រាំងស្រោចស្រព ។ ពូជ​ស្រូវ​សែន​ពិ​ដោ​រ​នេះ​មាន​អាយុ​កាល​ចាប់ពីថ្ងៃសាប​រហូត​ដល់​ថ្ងៃប្រមូលផលពី១១០-១២០ថ្ងៃ ។ កំពស់ដើមរបស់​​ពូជ សែ​ន​​ពិដោរប្រែប្រួលពី​​ ៩៥-១១០ស.ម និង ចំនួនដើមបែកគឺចាប់ពី ៥-២០ដើម ក្នុងមួយគុម្ព។ ចំនួនគ្រាប់​ក្នុង​មួយកួរមានចាប់ពី ១១០-១៧០គ្រាប់ និង មានប្រវែងកួរ ២០-៣០ស.ម ។ រីឯទិន្នផល​ របស់វា​វិញ​គឺ​អាច​ទទួល​បានចាប់ពី ៣,៥តោន ទៅ ៥,៥តោន ក្នុងផ្ទៃដីមួយហិចតា។
  1. វិធីសាស្រ្តដាំដុះ
  • ប្រើប្រាស់គ្រាប់ពូជដែលសុទ្ធល្អ និង មានអត្រាដំណុះខ្ពស់
  • កំរិតបរិមាណគ្រាប់ពូជចាំបាច់ ៣០-៥០គ.ក្រ ក្នុងមួយហិចតាសំរាប់ស្រូវសន្ទូង និង៨០​-១២០គ.ក្រ ក្នុងមួយហិចតា សំរាប់ស្រូវពង្រួស
  • ទីសំណាប ត្រូវធ្វើនៅជិតប្រភពទឹក តែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ឈើ​ ឬ កន្លែងមានភ្លើងអគ្គិស​នី​ដើម្បី​​ចៀសវាង​ការ​​បំផ្លាញពីសត្វល្អិតចង្រៃ
  • ផ្ទៃដីសំរាប់សាបគឺ ១គ.ក្រ ក្នុងផ្ទៃដី ១៥-២០ម៉ែត្រការ៉េ
  • ជាការល្អគួរស្ទួងសំណាបដែលមានអាយុ ២០-២៥ថ្ងៃ ហើយក្នុង១គុម្ព ២-៣ដើម​ក្នុង​ចន្លោះ ២០ស.ម 
  • គួររៀបចំដីឲបានល្អមុនស្ទូង ។​ ការភ្ជួររាស់ គួរតែធ្វើឲបាន ២-៣សារជាការល្អ ។ 
  • បើសិនស្រែយើងអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបាន ពេលស្រូវបែកគុម្ពត្រូវបញ្ចេញទឹក​ឲ្យអស់ពីក្នុង​ស្រែ​ក្នុ​ង​រយៈពេល ពី ២-៤ថ្ងៃ រួចទើបបញ្ចូលទឹកឡើងវិញដើម្បីធ្វើឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។
ពូជស្រូវកណ្តាល​ ខា១
ពូជស្រូវ “ខា១”​ ជាពូជស្រូវកណ្តាលដែលបានធ្វើការរំដោះ និងផ្សព្វផ្សាយដោយ​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវជ្រាវ និង អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានាឆ្នាំ ១៩៩៥ ។ បច្ចុប្បន្នពូជស្រូវកណ្តាល “ខា១” បាននឹងកំពុងពេញនិយម​ក្នុង​ចំណោម ប្រជាកសិករនៅ​ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា​ដោយ​ពូជ​ស្រូវនវផ្តល់នូវទិន្នផលខ្ពស់ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវ “ខា១”
ពូជស្រូវកណ្តាល “ខា១” ជាពូជស្រូវប្រាកាន់រដូវមធ្យម ។​ វាចាប់ចេញផ្កាក្នុងកំឡុចថ្ងៃទី​ ០២-០៩​ខែវិច្ឆិកា អាស្រ័យទៅលើអាកាសធាតុ និង ពេលវេលាដាំដុះ ។ កំពស់ដើមរបស់ពូជស្រូវ “ខា១”​ ប្រែប្រួលពី ១៣០-១៨០ស.ម និង ចំនួនដើមបែផ្តល់ផល គឺចាប់ពី ៨-១០ដើមក្នុងមួយគុម្ព អាស្រ័យទៅតាមប្រភេទដី ។ ចំនួន​គ្រាប់​ក្នុងមួយកួរមានចាប់ពី ១១០-១៥០គ្រាប់ និង មានប្រវែងកួរ ២០-២៥ស.ម ។ រីឯទិន្នផល​របស់​វា​វិញ គឺអាច​ទទួលបានចាប់ពី ២,៥តោន ទៅ ៤,០តោន ក្នុងផ្ទៃដី ១ហិចតា ។ ពូជស្រូវ “ខា១” មិនធន់ទៅ​នឹង​មមាច​ត្នោតទេ។
  1. វិធីសាស្រ្តដាំដុះ
សម្រាប់ស្រូវសន្ទូង ចំពោះតំបន់ដែលងាយរងគ្រោះរាំងស្ងួត និងទឹកជំនន់បរិមាណគ្រាប់​ពូជ​ដែលប្រើ​ប្រាស់ គឺពី ៦០-៨០គីឡូក្រាមក្នុងមួយហិចតា ។ ចំពោះតំបន់​ដែល​គ្រប់គ្រង​ទឹក​បាន​​បរិមាណគ្រាប់ពូជ​ដែល​ប្រើប្រាស់​គឺពី ៣០-៤០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយហិចតា ។ ក្នុងករណី​ដែល​គ្រាប់ពូជ​សុទ្ធ និងមានសុខភាពល្អ ព្រមទាំង​គ្រប់គ្រងទឹកបាន និងថែទាំបានល្អបរិមាណគ្រា​ប់​ពូជ​ដែលត្រូវការក្នុងមួយហិចតា គឺពី១៥-២០គីឡូក្រាម។​ដើម្បីឲសំណាបដុះ​លូត​លាស់​ធំធាត់​ល្អ គេត្រូវសាបគ្រាប់ពូជមួយគីឡូក្រាមលើផ្ទៃដីថ្នាល២០ម៉ែត្រការ៉េ ។ទីសំណាបត្រូវធ្វើនៅជិត​ប្រ​ភព​​ទឹក តែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃ ឬកន្លែងមានភ្លើងអគ្គិស​នី​ដើម្បី​ជៀសវា​ងការបំផ្លាញ​ពីសត្វ​ល្អិត​ចង្រៃ ។ ជាការ​ល្អ​ គួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២៥-៣០ថ្ងៃ ហើយ​ក្នុង​១គុម្ព​​ចំនួន ២-៣ដើម​។ សម្រាប់ស្រូវពង្រួស ចំពោះ​តំបន់ដែលងាយរងគ្រោះរាំងស្ងួត និង ទឹកជំនន់ បរិមាណ​​​គ្រាប់​ពូជ​ដែល​​ប្រើប្រាស់គឺពី១០០-១៥០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយហិចតា ។ ចំពោះតំបន់​ដែល​គ្រប់គ្រង​ទឹក​បាន និង គ្រាប់ពូជសុទ្ធល្អបរិមាណគ្រាប់ពីជដែលប្រើប្រាស់​ គឺពី​៧០-៨០គីឡូក្រាម ក្នុងមួយ​ហិចតា ។ គួររៀប​​ចំដី​ឲ្យ​បាន​ល្អ និង រាបស្មើមុនស្ទូង ឬ ព្រួស ។
          ការភ្ជួររាស់គួរតែធ្វើឲបាន ២-៣សារជាការល្អប្រសើរ ។ បើសិនស្រែអាច​បញ្ចេញ​បញ្ចូល​ទឹក​បាន បន្ទាប់ពី ស្ទូង ឬ ព្រួសបាន ២០ថ្ងៃអាចបញ្ចេញទឹកឲអស់ពីក្នុងស្រែ ២-៤ថ្ងៃ រួចបញ្ចូល​ទឹក​ថ្មីវិញ ។ ធ្វើរបៀប​នេះ​គឺ​ដើម្បីធ្វើ​ឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។ ប៉ុន្តែពេលស្រូវបែកគុម្ពអតិបរិមា គួរ​បង្ខះទឹករយៈពេលមួយអាទិត្យ ដើម្បី​កុំឲស្រូវ​ដុះខ្នែងមកច្រើនទៀត ។

ពូជស្រូវស្រាលអ៊ីអ៊ែរ ៦៦
“អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦” ជាពូជស្រូវស្រាលមិនប្រកាន់រដូវដែលធ្វើការរំដោះ​ និងផ្សព្វផ្សាយដោយ​វិទ្យា​ស្ថាន​​ស្រាវ​ជ្រាវ​និងអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មកម្ពុជានាឆ្នាំ១៩៩០ ។បច្ចុប្បន្នពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”​បាននិង​កំពុង​រីកសាយ​ភាយ​​​នៅ​ក្នុង​ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាដោយពូជស្រូវនេះផ្តល់នូវទិន្នផលខ្ពស់ គុណ​ភាព​​អង្ករល្អ និងមានអាយុកាល​ខ្លី​ ។
  1. លក្ខណៈពិសេសៗរបស់ពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”
ពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦” ជពូជស្រូវដែលមិនប្រកាន់រដូវ និង អាចចេញផ្កាគ្រប់ពេលវេលា​ដរាប​ណា​ល័ក្ខខ័ណ្ឌ​​ដាំដុះអនុគ្រោះដល់ការលូតលាស់របស់វា ។ អាស្រ័យដោយហេតុផលខាង​លើ​នេះ​​ទើប​ពូជនេះ​អាច​ដាំដុះ​នៅ​ដើម​រដូវវស្សា(ដំណាំទីមួយនៃរដូវ ឬស្រូវដើមរដូវ)ក្នុងរដូវ​វស្សា (ដំណាំទីពីរនៃរដូវ) ចុងរដូវវស្សាស្រូវ​ប្រដេញទឹក(ដំណាំចន្លោះរដូវវស្សា និងរដូវប្រាំង)​និងល័ក្ខ​ខ័ណ្ឌ​​ប្រាំ​ងស្រោចស្រព។ពូជស្រូវ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”​​នេះ​មានអាយុ​កាល ពី ១០០-១១៥ថ្ងៃ គឺចាប់​ពី​ថ្ងៃ​សាប​រហូតដល់ថ្ងៃប្រមូលផល។ កំពស់ដើមរបស់ពូជ “អ៊ីអ៊ែរ​ ៦៦”​ ប្រែប្រួលពី ៨០-១១៨ ស.ម និង ចំនួនដើមបែកគឺចាប់ពី ១២-១៨ដើម ក្នុងមួយគុម្ព​អាស្រ័យ​ទៅ​តាម​ប្រភេទដី ។ ចំនួនគ្រាប់​ក្នុង​មួយកួរមានចាប់ពី ៩៥-១០២គ្រាប់ ​និងមានប្រវែងកួរ២៥-២៦ស.ម ។រីឯ​ទិន្នផល​របស់​វា​វិញ​​គឺអាចទទួល​បានចាប់ពី ៤,០តោន ទៅ ៦,៥តោន ក្នុងផ្ទៃដី ១ហិកតា ។
  1. វិធីសាស្ត្រដាំដុះ
  • ប្រើប្រាស់គ្រាប់ពូជដែលសុទ្ធល្អ និង មានអត្រាដំណុះខ្ពស់ ។
  • កំរិតបរិមាណគ្រាប់ពូជចាំបាច់ ៣០-៥០គ.ក្រ ក្នុង១ហិកតាសំរាប់ស្រូវសន្ទូង​និង​៨០-១២០គ.ក្រ ក្នុង១ហិកតាសំរាប់ស្រូវពង្រួស ។
  • ទីសំណាំប ត្រូវធ្វើនៅជិតប្រភពទឹក តែត្រូវឆ្ងាយពីម្លប់ព្រៃ ឬកន្លែងមានភ្លើងអគ្គិសនី ដើម្បី​​ជៀស​​វាង​​​ការបំផ្លាញពីសត្វល្អិតចង្រៃ ។
  • ផ្ទៃដីសំរាប់សាបគឺ ១គីឡូក្រាមគ្រាប់ពូជក្នុងផ្ទៃដី១៥-២០ ម៉ែត្រការ៉េ ។
  • ជាការល្អគួរស្ទូងសំណាបដែលមានអាយុ ២០-២៥ថ្ងៃ ហើយក្នុង ១គុម្ព ២-៣ ដើម​ក្នុង​ចន្លោះ ២០​គុណ​២០ស.ម ។
  • គួររៀបចំដីឲបានល្អមុនស្ទូង ។ ការភ្ជួររាស់ គួរតែធ្វើឲបាន ២-- សារជាការល្អ ។
  • បើសិនស្រែយើងអាចបញ្ចេញបញ្ចូលទឹកបាន ពេលស្រូវបែកគុម្ពត្រូវបញ្ចេញទឹក​ឲ្យអស់​ពីក្នុង​ស្រែ ២-៤ថ្ងៃ រួចបញ្ចូលទឹកថ្មីវិញ ។ នេះគឺដើម្បីធ្វឲស្រូវកាន់តែបែកគុម្ពល្អ ។

Tuesday, February 23, 2016

បណ្តុះផ្សិតចំបើងជារង

១.១. ការជ្រើសរើសទីកន្លែង
• រកទីតាំងខ្ពស់មិនលិចទឹក ឬជាំទឹក ដើម្បីការពារនៅពេលភ្លៀងខ្លាំង ឬទឹកជំនន់ ដែលធ្វើឲ្យលិច ឬប៉ះពាល់ដល់រងផ្សិត
• នៅរដូវប្រាំងរកកន្លែងមានម្លប់ខ្លះថ្ងៃខ្លះ (ក្រោមដើមឈើ) និងនៅរដូវវស្សារកកន្លែងមានពន្លឺគ្រប់គ្រាន់
• បើអាចរកបានគួររកកន្លែងដែលនៅជិតប្រភពទឹក ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការស្រោចស្រព
• នៅជិតលំនៅដ្ឋាន ងាយស្រួលក្នុងការថែទាំ
១.២. ការជ្រើសរើសសម្ភារៈ និងវត្ថុធាតុដើម
ក. សម្ភារៈ : មុននឹងបណ្តុះផ្សិតយើងត្រូវត្រៀមសម្ភារៈចាំបាច់មួយចំនួនដូចខាងក្រោមនេះ:
• កាំបិត ឬពូថៅ ចបកាប់ ចបជីក សម្រាប់ ជីកដី ឬកាប់បង្គោល ពង្រាយដីរងផ្សិត កាត់ចំណងកណ្តាប់…..។ល។
• ប៉ោតចំពួយផ្កាឈូក សម្រាប់ស្រោចរងផ្សិត
• អាចរកឆ្នាំងធំ ឬធុងសាំង ពាង ខ្លះត្នោត សម្រាប់ជ្រលក់ចំបើង ដើម្បីបណ្តុះផ្សិត
• កញ្ជើ ល្អី ឬចានដែលសម្រាប់ដាក់មេផ្សិត
• ក្រណាត់កៅស៊ូ ស្លឹកកណ្តប ស្លឹកត្នោតដែលនៅជាប់ធាង សំបកបាវ ឬកន្ទេលចាស់ៗ សម្រាប់គ្របរងផ្សិត
ខ. វត្ថុធាតុដើម:
• ចំបើង ឬគល់ជញ្ជ្រាំង ឬកំប្លោកស្ងួត ដើមចេកកាប់ចិញ្ច្រាំស្ងួត
• ទឹក
• មេផ្សិត
• ជីធម្មជាតិ (លាមកជ្រូក ឬមាន់) ឬម្សៅអង្ករដំណើប
១.៣. ការកំចាត់សត្វល្អិតនៅក្នុងដី
នៅពេលបណ្តុះផ្សិតយើងតែងតែជួបនូវបញ្ហាខ្លះៗដូចជា ស្រមោច កណ្តៀរ ជន្លេន ដង្កូវឌួង ស្លែ ផ្សិត ចង្រៃឬស្នឹមដែលបណ្តាលឲ្យដីមានមេរោគ ។ ដើម្បីការពារនូវបញ្ហាទាំងនេះ យើងគួរភ្ជួរហាលចោលពី ២ទៅ ៣ ថ្ងៃ ហើយបញ្ចូលទឹកទុកចោលពី ៣ទៅ ៤ ថ្ងៃទើបបង្ហូរចេញវិញធ្វើរបៀបនេះទើបដី ពុំមានពពួកសត្វល្អិតរស់ នៅបាន។ ម្យ៉ាងទៀតយើងអាចប្រើប្រាស់ កំបោរស ឬ ផេះចង្ក្រានបាចពាស ផ្លាល់នឹងដី មុននឹងរៀបចំធ្វើរង ផ្សិត ។
១.៤. ទឹកដែលត្រូវប្រើក្នុងការបណ្តុះផ្សិត
ជាទូទៅ ទឹកដែលប្រើស្រោចបន្លែបានគឺយើងអាចប្រើសំរាប់បណ្តុះផ្សិតបានហើយ ។ វិធីពិសោធន៍មើលទឹកអាចប្រើកើតឬមិនកើត យើងដងទឹកដាក់ធុងចំនួន ១០-១៥លីត្រ ដាក់អាចម៍សត្វស្ងួត ២ ខាំ ចំបើងស្ងួត២ ខាំទុកចោល ៣-៥ថ្ងៃ យើងសង្កេតមើលបផទឹកនោះមានក្លិនស្អុយឬមានស្លែចាស់ពណ៌ខៀវបានសេចក្តីថាទឹកនោះអាចប្រើបាន។ យើងអាចបន្ថែមអាហារឲ្យផ្សិតបានខ្លះដូចជាដាក់អាមច៍ជ្រូកឬអាចម៍មាន់ ចូលក្នុងទឹក ទុកចោល ២ ថ្ងៃទើបយកចំបើងទៅត្រាំ ធ្វើយ៉ាងនេះ ផ្សិតអាចកើនផលបាន ២០ ភាគរយទៀត ។
១.៥. ចំបើង ឬគល់ជញ្ជ្រាំងសម្រាប់បណ្តុះផ្សិត
ចំបើង ឬជញ្ជ្រាំងជាវត្ថុធាតុដើមសំរាប់បណ្តុះផ្សិត ដូច្នេះយើងត្រូវសំរាំងចំបើង ឬគល់ជញ្ជ្រាំងទុកឲ្យបានល្អ។ យើងត្រូវចាំថា គល់ជញ្ជ្រាំងធ្វើឲ្យផលផ្សិតយើងបានច្រើនជាង ចំបើង។ ជញ្ជ្រាំងស្រូវវស្សាល្អជាងជញ្ជ្រាំងស្រូវប្រាំង ជញ្ជ្រាំងស្រូវដំណើប ល្អជាងជញ្ជ្រាំងស្រូវខ្សាយ ដោយសារជញ្ជ្រាំង ឬចំបើងស្រូវដំណើបមានជាតិអាមីដុង និងជាតិគ្លុយកូសច្រើនជាងជញ្ជ្រាំង ឬចំបើងខ្សាយ (គ្លុយកូស គឺជាជាតិស្ករ រីឯអាមីដុងជាជាតិម្សៅ ដែលជាអាហារចាំបាច់ និងសំខាន់សម្រាប់ផ្សិតលូតលាស់) ។ គល់ជញ្ជ្រាំងដែលមានសល់ដីតិចៗ វារួមចំណែកធ្វើឲ្យផ្សិតយើងដុះកាន់តែច្រើន។ ពេលច្រូតឬដករួចគួរហាលថ្ងៃឲ្យស្ងួតល្អ ។ កណ្តាប់ដែលគេនិយមប្រើបាន ទំងន់ពី ០.៥-១ គីឡូក្រាម និងមានប្រវែងពី ៤-៦ គឹក ។
១.៦. របៀបជ្រើសើរើសមេផ្សិតមកបណ្តុះ
មេផ្សិតដែលល្អមានលក្ខណៈដូចខាងក្រោម
• ពណ៌ស ថ្លា ទៅ ថ្លាល្អក់
• មានក្លិនដូចផ្សិតចំបើង
• មេផ្សិតចំបើងវាចាប់គ្នាជាដុំ ដែលមានសរសៃពណ៌សៗ សៃពណ៌ៗ ដូចសំបុកពីងពាងនៅពាសពេញ
• មេផ្សិតដែលមិនគួរយកទៅបណ្តុះ:
• មេផ្សិតដែលមានពណ៌ខៀវចាស់ ឬខៀវក្រម៉ៅ
• មានក្លិនឆ្អាប
• មានលក្ខណៈស្ងួត ហុយ
យើងមិនគួរយកមេផ្សិតដែលខូចយកទៅបណ្តុះទេ ពីព្រោះវាធ្វើឲ្យខាតបង់ដល់ ថវិកា សម្ភារៈនិងវត្ថុធាតុដើម កំលាំងពលកម្មនិងពេលវេលាអត់ប្រយោជន៍ ។ ចំណុចដែលគួរឲ្យកត់សំគាល់មួយទៀតគឺ ពេលទិញមេផ្សិតត្រូវសួរអ្នកលក់ឲ្យច្បាស់ ពីរយៈពេលមេផ្សិតដែលអាចយកទៅបណ្តុះបាន និងការថែទាំមេផ្សិតមុននឹង ដល់ថ្ងៃយកទៅបណ្តុះ។ ចំណុចនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់បងប្អូនកសិករយើង ដែលទើបចាប់ផ្តើមបណ្តុះផ្សិតដំបូងពីព្រោះមានតែអ្នកលក់ឬអ្នកផលិតមេផ្សិតទេ ដែលដឹងរឿងនេះច្បាស់ ។ ប្រសិនបើយើងមិនអាចដឹងពីពេលវេលា មេផ្សិតដុះ និងការថែរក្សា មេផ្សិតឲ្យល្អទេ នោះផលផ្សិតរបស់យើងនឹងមិនបានផលច្រើនឡើយ ។
២. បច្ចេកទេស និងគំនិតសំខាន់ៗ សម្រាប់អនុវត្តក្នុងពេលដំណើរការបណ្តុះផ្សិតចំបើង
ការចាប់ផ្តើមរៀបកណ្តាប់ចំបើងជាន់ទី១
មុននឹងចាប់ផ្តើមរៀបចំរងដំបូលយើងត្រូវបោះបង្គោល នៅក្បាលរងម្ខាង២ ដើម្បីទប់រងផ្សិត និងងាយស្រួលក្នុងការទាញរៀបរងឲ្យហាប់ បន្ទាប់មកយើងយកកំបោរស ឬផេះចង្ក្រានមកព្រាច ឬបាចសើរៗ កន្លែងដែលត្រូវរៀបចំរងបណ្តុះផ្សិត ដើម្បីការពារសត្វល្អិតផ្សេងៗដូចជា ស្រមោច កណ្តៀរ ជន្លេន ជាដើម បន្ទាប់មកយកកណ្តាប់ចំបើង ឬជញ្ជ្រាំងដែលសំរាំងទុករួចហើយជ្រលក់ទឹក នឹងយកជើងជាន់ឲ្យជោកទឹកល្អ ឬដាក់ត្រាំក្នុងទឹកមួយយប់បន្ទាប់មកយកចំបើង ឬជញ្ជ្រាំងនោះមកតំរៀប ផ្ទុយក្បាលគ្នារៀបឲ្យហាប់ណែន ទទឹងពី ៥ តឹក ទៅ ៧ តឹក កំពស់១ តឹកកន្លះ ។
របៀបកាត់ចំណងកណ្តាប់
ពេលរៀបចំបើងជាន់ទី១រួចរាល់ហើយ យើងត្រូវយកកាំបិត ឬកណ្តៀវ ឬកន្ត្រៃកាត់ចំណងកណ្តាប់ចេញ ដើម្បីឲ្យរងផ្សិតស្មើល្អ ងាយស្រួលក្នុងការដាក់មេផ្សិតបណ្តុះ ។
ការដើរជាន់រងមុននឹងដាក់មេផ្សិត
នៅជាន់ទី១ បន្ទាប់ពីកាត់ចំណងកណ្តាប់ហើយយើងត្រូវដើរជាន់រងឲ្យបានច្រើនសារ ដើម្បីឲ្យរងហាប់ស្មើល្អ ជាពិសេសតាមចំហៀងសងខាងរង កណ្តាលរង និងក្បាលរង ។ បន្ទាប់មកយើងចាប់ផ្តើមស្រោចទឹក យកល្អត្រូវយកទឹកដែលយើងបានត្រាំ ឬជ្រលក់ចំបើងមកស្រោចពីព្រោះវាសំបូរដោយអាហាររបស់ផ្សិត ។
របៀបស្រោចទឹកលើរងផ្សិត
ពេលជាន់រងផ្សិតស្មើល្អហើយ យើងត្រូវយកទឹកដែលដាក់ក្នុងធុងដែលមានចំពួយផ្កាឈូកមកស្រោចលើរងឲ្យបានសព្វល្អ ជៀសវាងការស្រោចទឹកច្រើនពេក ឬជោកពេកដែលធ្វើឲ្យហៀរ ឬហូរមកខាងក្រៅរងនូវសារធាតុចិញ្ចឹម ដែលមាននៅក្នុង ចំបើងអាហារដ៏សំខាន់សម្រាប់ការដុះលូតលាស់របស់ផ្សិត ។ មុននឹងដាក់បណ្តុះត្រូវច្របាច់ញី ដុំមេផ្សត ឲ្យរាយសព្វជាមុនសិន ដើម្បីកុំឲ្យមេផ្សិត កកដុំៗ បណ្តាលឲ្យផ្សិត ដុះមិនស្រុះគ្នា ។
ការរៀបកណ្តាប់ និងរបៀបដាក់មេផ្សិត
ពេលជាន់បង្ហាប់ និងស្រោចទឹករួច យើងយកមេផ្សិតដែលអាចបណ្តុះបាន រួចហែកថង់ចេញ ដាក់ចូលក្នុងថាស ឬកញ្ចើ រួចញីឲ្យរាយទាំងអស់ បន្ទាប់មក យកមេផ្សិតនោះ មកដាក់ជាកញ្ចុបៗ ឲ្យស្មើដៃ (សូមមើលរូបភាព) ។
• មេ១ កញ្ចប់អាចរោយបានប្រវែង ១ ម៉ែត្រកន្លះ ទៅ ២ម៉ែត្រ (១កញ្ចប់ ទម្ងន់ ២ ខាំ)
• ការរោយនេះ គេគិតឃ្លាតពីគែមរងសងខាងពី ៨ ហ៊ុន ទៅ ១ តឹក (០.៨-១០ ស.ម) មិនត្រូវរោយមេផ្សិតនៅកណ្តាលរងទេ ធ្វើឲ្យផ្សិតមិនអាចដុះបាន ។
របៀបរាយចំបើងលើមេផ្សិតរងជាន់ទី១:
ពេលរាយមេផ្សិតដោយដាក់ជាកញ្ចុបៗរួចហើយ យើងត្រូវយកចំបើង ស្ងួតមករាយៗតាមទទឹងរង សើរៗលើរង ដើម្បីការពារមេផ្សិតកុំឲ្យធ្លាក់មកក្រៅរង ពេលយើងរៀបចំបើងជាន់ទី២ ។
របៀបរៀបចំបើងជាន់ទី២
• យើងធ្វើរបៀបដូច លើកទី១ដែរ ប៉ុន្តែត្រូវបន្ថយក្បាលកណ្តាប់ ចូលក្នុងបន្តិចប្រមាណ ១ តឹក ពីគែមកណ្តាប់ជាន់ទី ១
• កាត់ចំណងកណ្តាប់ និងជាន់ឲ្យស្មើធ្វើដូចករណី តម្រៀបចំបើងនៅជាន់ទី១ដែរបន្ទាប់មកស្រោចទឹក ។
• ដាក់ ឬរៀបមេផ្សិតដូចនៅជាន់ទី១ដែរ ។
របៀបរាយមេផ្សិត នៅជាន់ទី៣
• ការរៀបចំបើងនៅជាន់ទី ៣ ជាតំណាក់កាលចុងក្រោយ ដោយតំរៀប ដូចជាន់ទី១ និងទី២ ដែរ
• តម្រៀបចំបើងដោយក្បាលកណ្តាប់ចូលក្នុង ១ តឹក ធៀបនឹងក្បាលកណ្តាប់ ជាន់ទី ២
• ក្រោយពីដើរជាន់រង និងស្រោចទឹកជោកល្មមហើយ យើងដាក់មេផ្សិតដោយ រោយឲ្យចំកណ្តាលតែម្តង ដោយទុកចម្ងាយពីតែសងខាងរង ១ តឹក ។
របៀបក្រាលចំបើង គ្របមេផ្សិតនៅជាន់ចុងក្រោយ
ការរៀបគម្របចំបើងរងផ្សិតជាន់ចុងក្រោយ (ព្រំ) យើងត្រូវរៀបដាក់ចំបើង ឬ កណ្តាប់តាមបណ្តោយរងដោយគង តៗគ្នា ស្របក្បាលគ្នា (មើលរូបភាព) ។ ការរៀបព្រំ នេះគឺជាការរៀបលើកចុងក្រោយដែលមានកម្រាស់ប្រមាណ ២ ហ៊ុនកន្លះទៅ ៣ហ៊ុន ។
របៀបជាន់រងនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយ
ពេលយើងរៀបចំគ្របរងនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយហើយ យើងឡើងលើរង ហើយជាន់ដោយយកកែងជើងទល់គ្នា ដើម្បីឲ្យមានទម្ងន់ខ្លាំង ធ្វើឲ្យរងហាប់ល្អ ។ ម្យ៉ាងទៀត យើងត្រូវប្រយ័ត្នឲ្យមែនទែនពេលកំពុងជាន់នៅលើរង គឺត្រូវជាន់នឹងរំកឹលជើងដោយសន្សឹមៗ ប្រយ័ត្នក្រែងក្រឡាប់រងដែលធ្វើឲ្យខាតបង់អ្វីដែលយើងបានប្រឹងប្រែង ។
ពេលជាន់រួចចាប់ផ្តើមស្រោចទឹកឲ្យជោកល្មម មួយសារទៀត ហើយធ្វើរបងព័ទ្ធជុំវិញ ការពារសត្វចូលមកបំផ្លាញ ។
របៀបរៀបចំគរចំបើងជុំវិញរងសម្រាប់ដុត
រងផ្សិតដែលរៀបហើយ ត្រូវទុកមួយយប់ ដោយមិនចាំបាច់គ្របអ្វីទេ ប៉ុន្តែត្រូវប្រយ័ត្នក្រែងមានភ្លៀង បើមានហេតុដូចអញ្ចឹងមែន ត្រូវប្រញ៉ាប់ប្រញ៉ាល់គ្របឲ្យជិត ពីព្រោះបើយើងមិនបានប្រយ័ត្នទេ រងផ្សិតរបស់យើងនឹងត្រូវខូច អសារបង់ជាមិនខានយើងត្រូវផ្អាប់រងផ្សិតរហូតដល់ល្ងាចថ្ងៃបន្ទាប់ ។ បន្ទាប់មកត្រូវយកចំបើងស្ងួត រាយជុំវិញរងផ្សិតឲ្យជិត រួចចាប់ផ្តើមដុត ។ នៅរដូវប្រាំងជាពិសេសចាប់ពីខែ មីនា មេសា កំដៅព្រះអាទិត្យក្តៅខ្លាំងគេមិនគួររាយចំបើងក្រាស់ទេ សម្រាប់ដុត ពីព្រោះកាលណាកំដៅខ្លាំងពេកបណ្តាលឲ្យឆេះមេផ្សិត ។
ការដុតរងផ្សិត
យកល្អត្រូវដុតរងផ្សិតពីក្រោមខ្យល់ដើម្បីចំបើងឆេះសន្សឹមៗ ជួយផ្តល់កំដៅបានល្អដល់រងផ្សិត និងឆេះចុងចំបើងដែលយើងមិនត្រូវការ ។ ពេលដុតត្រូវចាំមើលក្រែង ឆេះដល់ស្រទាប់ចំបើងដែលយើងតំរៀប ។ ពេលមានហេតុការណ៍ដូច្នេះកើតឡើង ត្រូវយកទឹកមកពន្លត់ភ្លាមដើម្បីកុំឲ្យឆេះដល់មេផ្សិតទាន់ ។ ហេតុផលនៃការដុត
+ដើម្បីបំផ្លាញកំទេចចំបើងដែលយើងមិនត្រូវការ
ព្រោះចំបើងដែលលូតចេញមកឲ្យពិបាកក្នុងការបេះផ្សិត
+ផេះដែលនៅសល់ខ្លះៗអាចជួយទប់សំណើមនិងផ្តល់កំដៅដល់ផ្សិត ។
របៀបបោសផេះចេញពីរងផ្សិត
ពេលដែលដុតរងផ្សិតរួចហើយយើងត្រូវបោសផេះចេញពីរងផ្សិតដោយថ្នមៗ ។ ការបោសផេះចេញវាជួយឲ្យផ្សិតដុះមកពណ៌ល្អ ។ ប៉ុន្តែបើយើងទុកផេះច្រើនពេក ធ្វើឲ្យផ្សិតដុះមកមានពណ៌ខ្មៅបណ្តាលឲ្យមានតម្លៃថោក នៅលើផ្សារ ។
របៀបស្រោចទឹកបោសផេះហើយ
ពេលបោសរងផ្សិតហើយយើងត្រូវស្រោចទឹកឲ្យជោកល្មមលើរងផ្សិតទាំងមូល ហើយមក កណ្តាប់ចំបើងឬសំបកបាវ កន្ទេលចាស់ៗ ស្លឹកកណ្តប ថែប ឬស្លឹកត្នោតមកគ្របរងផ្សិតឲ្យជិត ។ បន្ទាប់មកធ្វើរបងការពារឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ជៀសវាង ដាច់ខាតកុំឲ្យមាន់ជ្រូក គោ ផ្កែ… ចូលមកជិតឲ្យសោះ បើមកជិតឲ្យសោះ បើយើងប្រហែល គឺយើងនឹងខាតបង់យ៉ាងច្រើនដូចជាពេលវេលា កំលាំងពលកម្ម ធនធាន…។
ការរៀបចំគ្របរងផ្សិតពេលដុតហើយ
ពេលដែលយើងរៀបរងរួចរាល់ហើយយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងណាការពារ រងផ្សិតឲ្យបានពីការបំផ្លាញផ្សេងៗ… ។ យើងអាចរក សម្ភារៈធ្វើរបងបាននៅតាមមូលដ្ឋាន ឬអាស្រ័យលើ ធនធាន ដែលយើងមានដូចជា សំរាស់ឫស្សី ធាងត្នោត ស្លឹកត្នោត ធាងដូង បន្លាល្ពាក់…ធ្វើជារបងការពារផ្សិតឲ្យបាន ប្រសិនបើយើងប្រហែសបន្តិច
ឬថែរក្សាមិនបានដិតដល់អ្វីៗនឹងបាត់បង់…. ។
ការប្រមូលផលផ្សិត
ត្រូវប្រមូលផលផ្សិត ពីព្រឹកព្រលឹមថ្ងៃមិនទាន់រះ ដើម្បីយើងអាចដកយកតែផ្សិតក្រពុំៗ ដែលមានតម្លៃនៅលើទីផ្សារ បើយើងក្រដកផ្សិតឬទុករហូតថ្ងៃរះ ផ្សិតយើងនឹងរីកអស់ឆាប់ស្រពោនទីផ្សារមិនសូវត្រូវការ ។ លក់បានតម្លៃថោក ។
ផលផ្សិតដែលបានមកពីការបណ្តុះរយៈពេល ១៤ ថ្ងៃ
ផ្សិតដែលយើងបណ្តុះចាប់ពីថ្ងៃទី ១២ (អាស្រ័យលើមេផ្សិត និងការថែទាំ) ទៅយើងអាចប្រមូលផលបានជាបណ្តើរៗហើយ ។ យើងអាចប្រមូលផលផ្សិតរហូតដល់ថ្ងៃទី ១៣- ១៤-១៥ ។
៣. ការសង្ខេប ពីការងារដែលត្រូវធ្វើប្រចាំថ្ងៃ ក្នុងការបណ្តុះផ្សិតចំបើង
• ថ្ងៃទី១ :រៀបរងបណ្តុះផ្សិត រួចទុករយៈពេល ១ យប់ ១ ថ្ងៃ អត់គ្របអ្វីទេ ។
• ថ្ងៃទី២ : ពេលល្ងាច រាយចំបើងស្ងួតលើរងសើរៗ រួចផុត ហើយបោសផេះចេញរួចស្រោចទឹក
• ឲ្យសព្វល្អ បន្ទាប់មកយកចំបើង សំបកបាវ ឬកន្ទេលចាស់ៗគ្របលើ និងជុំវិញរងផ្សិត ។
• ថ្ងៃទី៣ : ស្រោចទឹកទាំងព្រឹកទាំងល្ងាច បរិមាណទឹកអាស្រ័យលើសំណើមបើសើមខ្លាំងត្រូវបន្ថយទឹកឬផ្អាក តែបើឃើញរងស្ងួតត្រូវ បន្ថែមទឹក ។
• ថ្ងៃទី៤ : យកចំបើងស្ងួតរាយលើរងផ្សិតស្តើងៗ រួចស្រោចទឹក បន្ទាប់មកយកកណ្តាប់ចំបើងឬកណ្តាប់ជញ្ជ្រាំង ឬថែម ឬស្លឹកកណ្តប យកមកគ្របពីលើ និងជុំវិញរងផ្សិត ។
• ថ្ងៃទី៥និងទី៦ : ពិនិត្យមើលផ្សិតចង្រៃ រួចដកវាចេញ ពួកវាចាប់ផ្តើមដុះនៅថ្ងៃទី ៥ ថ្ងៃទី ៦ ។ ស្រោចទឹកទាំងព្រឹកទាំងល្ងាចជាធម្មតា ។
• ថ្ងៃទី៧ និងទី៨ : ស្រោចទឹកទាំងព្រឹកទាំងល្ងាចជាធម្មតា
• ថ្ងៃទី ៩ និងទី ១០ : ស្រោចទឹកថ្នមៗ កុំឲ្យទឹកធ្លាក់ខ្លាំងពេក បន្ថយទឹក ព្រោះចាប់ពីថ្ងៃទី ៩ ទៅផ្សិតចាប់ផ្តើមចេញដែលមានរាងដូចពងត្រីតូចៗជាច្រើន
• ថ្ងៃទី ១១-១៥ : ត្រូវបន្ថយស្រទាប់ចំបើង ពីលើរងចេញខ្លះៗ ដើម្បីឲ្យផ្សិតលូតលាស់បានល្អ។ ស្រោចទឹកធម្មតា នៅពេលចាប់ផ្តើមប្រមូលផលផ្សិត តែកុំស្រោចច្រើនពេកជាទូទៅ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១២ ទៅយើងអាចប្រមូលផល ផ្សិតបានខ្លះហើយ ។ ពេលប្រមូលផលហើយ ត្រូវគ្របចំបើងវិញហើយតាមដានថែទាំរៀងរាល់ថ្ងៃ ។
៤. បទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងក្នុងការបណ្តុះផ្សិតចំបើងរបស់កសិករ គាំផេន នៅភូមិថ្នល់បំបែក ខេត្តកំពង់ស្ពឺ
៤.១. ប្រវត្តិ
អ៊ំ ស្រីគាំផេន ជាកសិកររស់នៅក្នុងភូមិថ្នល់បំបែក ឃុំស្វាយក្រវ៉ាន ស្រុកច្បារមន ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ។ លោកអ៊ំ មានបទពិសោធន៍ក្នុងការបណ្តុះផ្សិតនេះ មានរយៈពេលជិត ៣ឆ្នាំ មកហើយ (ពីឆ្នាំ ២០០១-២០០៣) ។ ការចេះបណ្តុះផ្សិតចំបើងនេះតាមរយៈអ្នកភូមិ ព្រៃក្តីដែលនៅជិតភូមិរបស់គាត់។ មូលហេតុដែលធ្វើឲ្យគាត់មានចំណាប់អារម្មណ៍លើការបណ្តុះផ្សិតនេះ ព្រោះគាត់គិតថា ជាពេលវេលាមួយទំនេរពីការធ្វើស្រែ មិនសូវប្រើកម្លាំងពលកម្មច្រើន ឆាប់ទទួលបានផល និងប្រាក់ចំណូលសមរម្យ ។
ខាងក្រោមនេះជាបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែង របស់អ៊ំស្រី ដែលបានអនុវត្តកន្លងមក សម្រាប់ចែករំលែកដល់លោក អ្នក ដែលចាប់អារម្មណ៍ចង់ចេះឬចង់ប្រកបរបរនេះ ។
៤.២. បទពិសោធន៍ស្តែងពេលបណ្តុះផ្សិតចំបើង
ដើម្បីឲ្យការបណ្តុះផ្សិតចំបើងបានល្អ យើងត្រូវគិតពីចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចខាងក្រោម នេះដូចជា:
+ការត្រៀមលក្ខណ:មុននឹងបណ្តុះផ្សិត:
• ត្រូវធ្វើយ៉ាងណាប្រមូល ចំបើង ឬគល់ជញ្ជ្រាំង ទុកដាក់កន្លែងសមរម្យ ដើម្បីឲ្យចំណេញពេលវេលា
• បើយើងជាអ្នកចាប់ផ្តើមបណ្តុះផ្សិតដំបងយើងត្រូវស៊ើបរកកន្លែងដែលមានលក់មេផ្សិត ល្អ
• ត្រៀមឧបករណ៍ផ្សេងៗដូចជា ប៉ោតផ្កាឈូក ចបជីក កាំបិត ល្អី ចានដែក សម្ភារៈសម្រាប់ដាក់ទឹក ត្រាំចំបើង សម្ភារៈសម្រាប់គ្របដូចជា សំបកបាវ កន្ទេលចាស់ៗ ថែប ស្លឹកកណ្តប ស្លឹកត្នោត…។
• កម្លាំងពលកម្ម សម្រាប់បណ្តុះ (ជាន់រងផ្សិត រៀបចំរង ជ្រលក់ចំបើង ស្រោចទឹក ដាក់មេ ថែទាំ) ទីកន្លែងសម្រាប់បណ្តុះ
ស៊ើបតម្លៃទីផ្សារ (ពេលវេលាបុណ្យទាន ពេលផ្សិតលក់បានតម្លៃថ្លៃ)
+មេផ្សិត:
ត្រូវរកមេផ្សិតណាដែលល្អ អាចទុចចិត្តបាន (អ្នកលក់អាចផ្តល់ព័ត៌មានពិតដូចជា ពេលវេលាអាចបណ្តុះបាន ការទុកដាក់មេផ្សិតជាដើម) ករណីជាក់ស្តែងនៅក្នុងឆ្នាំនេះ អ៊ំស្រី មានការខកចិត្តដោយបានទៅទិញមេផ្សិតខ្លួនឯង នៅកន្លែងមួយឯទីក្រុងភ្នំពេញដោយសារតែមេផ្សិតនោះហួសថ្ងៃត្រូវបណ្តុះ ។ ពេលគាត់យកមកបណ្តុះចំនួន ១២ កញ្ចប់ គឺបានផ្សិតតែ ៣គ.ក ប៉ុណ្ណោះ ដែលតាមភាពជាក់ស្តែងត្រូវបានផល ជាង ១០គ.ក ហេតុដូចនេះ ធ្វើឲ្យគាត់ខាតបង់នូវកម្លាំងពលកម្ម ចំណាយលើការដឹកជញ្ជូន ចំណាយលើពេលវេលា សោហ៊ុយធ្វើដំណើរ និងវត្ថុធាតុដើមមួយចំនួនធំទៀត ។
+ទីកន្លែងបណ្តុះផ្សិត:
ត្រូវរកទីកន្លែងដែលមានពន្លឺថ្ងៃខ្លះ និងម្លប់ខ្លះ ជាពិសេសនៅក្បែរផ្ទះ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការថែរក្សា ។ គាត់មានបទពិសោធន៍មួយ កាលពីមុនគាត់បណ្តុះផ្សិតនៅវាលស្រែ ឆ្ងាយពីផ្ទះដោយសារ អាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង គួបផ្សំនឹង ការស្រោចទឹកមិនបានដិតដល់ ធ្វើឲ្យផ្សិតរបស់គាត់ ដុះបានតិចតួចបំផុត ។
ម្យ៉ាងទៀតត្រូវចំណាយពេលវេលាច្រើនក្នុងការថែទាំ ដោយសារតែកន្លែងបណ្តុះនៅ ឆ្ងាយពីផ្ទះមានពេលខ្លះ ប្រហែស ត្រូវគោចូលមកបំផ្លាញ ។ ម្យ៉ាងទៀតពេលផ្សិតផ្តល់ផលត្រូវយាម ក្រែងគេមកលួច ។
+ ការស្រោចទឹកនិងជាន់រងផ្សិត:
ត្រូវស្រោចទឹករងផ្សិតឲ្យសើមល្មមដើម្បីការពារមេផ្សិតកុំឲ្យហូរចេញក្រៅរង ។ ម្យ៉ាងទៀតត្រូវជន់រងផ្សិតថ្នមៗប្រយ័ត្ន ក្រឡាប់រងដែលធ្វើឲ្យខូចរង ធ្វើឲ្យផលផ្សិតចុះថយ ។ នេះជាករណីជាក់ស្តែងដែលអ៊ំស្រីជួបដោយផ្ទាល់ខ្លួនឯង ពេលមួយគាត់បានស្រោចទឹកច្រើនជ្រុល រហូតហៀរចេញក្រៅរង នៅពេលដែលផ្សិតចាប់ផ្តើម គាត់សង្កេតឃើញ ដុំ សៗតូចៗ យ៉ាងច្រើនដុះនៅនឹងដីក្បែរៗរងពេលប្រមូលផល គឺបានតិចមែនទែន ។
+ធនធានដែលមានស្រាប់:
ពេលបណ្តុះផ្សិតត្រូវស្វែងរក សម្ភារៈផ្សេងៗដែលមានតាមមូលដ្ឋានញ ដូចជាចំបើង ឬគល់ជញ្ជ្រាំង យើងអាចច្នៃ កៀបធ្វើជា ថែប ឬប្រើស្លឹកស្លឹកកណ្តបឬ ស្លឹកត្នោត ឬសំបកបាវ ឬកន្ទេលចាស់ៗ ប្រើសម្រាប់ គ្របរងផ្សិតជំនួសឲ្យក្រណាត់កៅស៊ូ ឬតង់ដែលចំណាយអស់ថវិកាច្រើន ។
+ការប្រមូលផលផ្សិត:
ត្រូវប្រមូលផលផ្សិតពីព្រឹកព្រលឹម (ថ្ងៃមិនទាន់រះ) ដើម្បី កុំឲ្យវារីក (នៅក្រពុំ) កាត់បន្ថយ ការស្វិតស្រពោន បានតម្លៃថ្លៃលើទីផ្សារ ម្យ៉ាងទៀត គាត់អាចមានឱកាសឬពេលវេលាច្រើន ធ្វើការងារផ្សេងទៀត ។
៥. សន្និដា្ឋន
តាមរយៈបច្ចេកទេស និងបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងដែលបានបង្ហាញមកហើយនេះ យើងសង្ឃឹមថា បងប្អូនកសិករអាចរកប្រាក់ចំណូលបានបន្ថែមទៀត តាមរយៈការបណ្តុះផ្សិតចំបើង ដែលជាទូទៅចំណាយអស់ថវិកាតិចប្រើប្រាស់ផ្ទៃដីសម្រាប់បណ្តុះតូច រយៈពេលប្រមូលផលខ្លី តម្លៃសមរម្យ ដោយគ្រាន់តែចំណាយពេលខ្លះក្នុងការថែទាំប៉ុណ្ណោះ ។

កាបង្កើតជីNPKសម្រាប់ដំណាំ

ប្រភព​ដែល​អាច​ទាញ​យក​ N P K បាន

Picture
មុខងារ និង​សារៈសំខាន់​នៃ N P K
​    ក​- មុខងារ​របស់​អាសូត N: អាហារ​បំរុង​ដើម ស្លឹក និង​មែក​
​ ​        - ជួយ​ធ្វើអោយ​ដើម និង​ស្លឹក​រុក្ខជាតិ​ដុះ​លូតលាស់​បានល្អ ហើយ​ឆាប់រហ័ស និង​ផ្តល់​ទិន្នផល​ខ្ពស់ ។​
​ ​       - ចំពោះ​ស្រូវ​ធ្វើ​អោយ​បែក​គុម្ព​ច្រើន (​ការប្រើ​ច្រើន​ចំពោះ​ពូជស្រូវ​ក្នុងស្រុក​ធ្វើអោយ​ដើម​ខ្ពស់​ត្រូវ​ទ្រោប ឬ​ដួល និង​ទិន្នផល​ថយចុះ​) ។​
​ ​        - ការប្រើ​ជាតិ​អាសូត​នេះ​ច្រើនពេក នាំ​អោយ​ផ្លែ​រុក្ខជាតិ​ក្រ​ទុំ ។​
​ ​        - ចំពោះ​ស្រូវ​វិញ គឺ​ទុំ​មិន​ស្រុះគ្នា គេ​ហៅថា​ស្រូវ​បណ្តើរកូន ។​
​ ​    ​​​ - ចំពោះ​ដំណាំ​បន្លែ​យក​ស្លឹក ត្រូវការ​ចាំបាច់​ជាតិ​អាសូត​នេះ​ណាស់ ព្រោះ​ជាតិ​អាសូត​មាន​មុខងារ​សំខាន់​ក្នុង​ការបង្កើន​ស្លឹក (​ជី​អាសូត​នៅក្នុង​រុក្ខជាតិ គឺ​រុក្ខជាតិ​អាច​ស្រូប​បាន​) ។ ឯព​ពួក​សណ្តែក ទន្ទ្រាំងខែត្រ លាមក​ទា ប្រសិន​ដាក់​ធ្វើ​ជា​ជី​មិន​អាច​ធ្វើអោយ​រុក្ខជាតិ​ស្រូប​បាន​ភ្លាម​ ទេលុះត្រាតែ​ធម្មជាតិ​ទាំងនោះ​ពុកផុយ​ប្រែ​ក្លាយទៅជាអាសូត​នីទ្រិច ទើប​រុក្ខជាតិ​យក​បាន ​ឆាប់រហ័ស ។​
​កង្វះ​ជាតិ​អា​សូត (N) ធ្វើឲ្យ​រាំងស្ទះ​ដល់​ការលូតលាស់​រប​ស់​រុក្ខជាតិ ទាំង​ផ្នែក​ខាងក្រោមនិង​ខាងលើ ដូច្នេះ​ហើយ​វា​បន្ថយ​ទិន្នផល​ប្រចាំឆ្នាំ។ ផ្ទុយទៅវិញ​បើ​នៅក្នុង​ដី​មាន ​សមាសធាតុ​អាសូត (N) ច្រើន​ហួសហេតុ​ពេក​វា​នឹង​បង្កើនឲ្យមាន​ការលូត​លាស់​ផ្នែក​មែក ស្លឹក ហើយ​ទន្ទឹមនឹងនោះ​វា​ក៏​បន្ថយ​ការចេញ ផ្លែ ផ្កា​ដែរ ។​
ជី​អាសូត​នៅក្នុង​ជីគីមី​មាន ៖
​     ​​​​​​​​​​   ​ - ស៊ុល​ហ្វាត អា​ម៉ូ​នី​ញ៉ូម (​ប្រើ​ច្រើន​ធ្វើអោយ​ដីជូ​) : ប្រើ​លើ​បន្លែ N = 20% - 21% ។​
​     ​    - ជី​អ៊ុយ​រេ N = 45% - 46% ប្រើ​បាន​លើ​ដី​គ្រប់​ប្រភេទ និង​គ្រប់​ដំណាំ ។​

ខ​- មុខងារ​របស់​ផូស្វ័រ (P2O5) អាហារ​បំរុង​ឫស ផ្កា ផ្លែ និង ជា​យាន​សំរាប់​ចំលង​ថាមពល​
​ ​        - ជំនួយ​រុក្ខជាតិ​ដុះ​លូតលាស់​ល្អ ឆាប់​ចាប់​ឫស ដើម​រឹងមាំ ផ្កា ផ្លែ​ច្រើន និង​ទទួលបាន​ទិន្នផល​ខ្ពស់ ។​
​ ​        - បើ​ដាំ​ស្រូវ​វិញ​ធ្វើ​ឲ្យ​ផ្លែ​ច្រើន គ្រាប់​ពេញ​ល្អ មិនសូវ​មាន​សន្តី​ស្រូវ មិន​ងាយ​ដួលរលំ ហើយ​ធន់​នឹង​ជំងឺ ។​
​         ​- ធ្វើ​ឲ្យ​ផ្លែ​រុក្ខជាតិ​ឆាប់​ទុំ ។​
​         ​- ចំពោះ​ឈើ​ហូប​ផ្លែ ធ្វើឲ្យ​មាន​ផ្លែ​ច្រើន ហើយ​រស់ជាតិ​ផ្អែម​ឆ្ងាញ់ ។​
​         ​- ជា​យាន​និង​ថាមពល​សំរាប់​ជីវជាតិ​ផ្សេងៗ​ក្នុងការ​ស្រូបយក​ជីជាតិ​ក្នុង​ដី​ផ្តល់ទៅអោយ​ស្លឹក ផ្កា និង​ដើម​
​ផូស្វ័​រ (P2O5) ក្នុង​ករណី​ខ្វះ​ជាតិ​ផូស្វ័រ ការលូតលាស់​ផ្នែក​មែក ស្លឹក​ត្រូវ​ថយ​ចុះ ហើយ​បើ​មាន​ជាតិ​ផូស្វ័រ​ច្រើន​ហួសហេតុ​ពេក វា​ធ្វើ​ឲ្យ​ផ្លែ​ឆាប់​ទុំ​មុន​កាលកំណត់ និង​ធ្វើឲ្យ​ដី​ខ្វះ ​ជាតិ ប៉ូ​តា​ស្យូម ដែក ស័ង្កសី ។​

​ផូស្វ័រ​នៅក្នុង​រុក្ខជាតិ ៖
​ ​        - ដើម​ខ្ចី​នៃ​រុក្ខជាតិ​

​ជីវជាតិ​ផូស្វ័រ​នៅក្នុង​ជីគីមី​
​         ​- ជី​ផូស្វ័រ​ទូក​មាស P=20%
​         ​- ជី​ស៊ុប​ពែ​ផូស្វាត P=18%

គ​- មុខងារ​របស់​ប៉ូ​តា​ស្យូម K : សំរាប់​មើម​
​ ​        - ធ្វើឲ្យ​រុក្ខជាតិ ដុះ​លូតលាស់​បានល្អ ។​
​ ​        - ផ្លែ​ដាក់​គ្រាប់​ពេញៗ ។​
​         ​- បើ​រុក្ខជាតិ​មើ​ម K ធ្វើឲ្យ​មើម​ធំ​ហើយ​ច្រើន ពិសេស​មាន​ទំងន់​ធ្ងន់ ។​
​         ​- ជួយ​សំរួល​ដល់​ការ​ស្រូបយក​ជីជាតិ N ។​
​ ​        - ជួយ​អោយ​រុក្ខជាតិ​ធន់​ទ្រាំ N និង P ការ​អាំង​ថ្ងៃ ឬ​ស្ងួត​បាន​ល្អ ។​
​         ​- ជួយ​អោយ​រុក្ខជាតិ​ធន់​នឹង​ជំងឺ​យ៉ាង​ល្អ ។​
​ប៉ូ​តា​ស្យូម (K2O) ក្នុង​ករណី​ខ្វះ​ជាតិ​ប៉ូ​តា​ស្យូម (K) នៅ​ចុង​ស្លឹក និង​គែម​ស្លឹក​មាន​ពណ៌​ប្រផេះ ហើយ​ស្លោ​ករួច​ងាប់ នៅលើ​ស្លឹក​ជា​រាង​រង្វង់​តូចៗ ។ ករណី​នេះ​បណ្តាល​ឲ្យ​ដំណាំ​មាន​ផ្លែ​តូចៗ ។​
​ក្នុងករណី​ដែល​មាន​សមាសធាតុ​ប៉ូ​តា​ស្យូម ច្រើន​ហួសពេក រុក្ខជាតិ​ពុំមាន​លទ្ធភាព​ស្រូប​យក​កាល់ស្យូម (Ca) ម៉ាញេស្យូម (Mg) ម៉ង់​កាណែ​ស (Mn) ជាដើម​បាន​ឡើយ ។​

​+ ដំណាំ​ដែល​ត្រូវការ​ជីជាតិ K ច្រើន​មាន​
​         - ដំណាំ​យក​មើ​ម (​ដំឡូង​) ។​
​         - ដំណាំ​ស្ពៃ ប៉េង​ប៉ោះ ។​
​         - ដំណាំ​អំពៅ ម្នា​ស់ ចេក ដូង ស្លា ។​

​+ ដំណាំ​ដែល​ត្រូវការ​ជីជាតិ K មធ្យម​មាន​
​        - សណ្តែកដី ល្ហុង​ខ្ញែរ ល្ង​
​ជីប៉ូតាស​មាន​នៅ​ក្នុង​ដើម​រុក្ខជាតិ​
​        - ផ្នែក​នៅ​ខ្ចី​

​ជីប៉ូតាស​នៅក្នុង​គីមី​
​        - ស៊ុល​ហ្វាត​ប៉ូតា​ស មាន 48% ។​
        - ជីការ​បូ​ណាត មាន 46% ។​
​        - ក្លរៀ​ប៉ូតា​ស្យូម​មាន 60% ។​

ចំណាំ : K ប្រើ​បាន​ទៅលើ​ដំណាំ​គ្រប់​ប្រភេទ លើកលែង​តែ​ដំណាំ​ថ្នាំជក់ 
​សារធាតុ​បន្ទាប់បន្សំ ដែល​រុក្ខជាតិ​ត្រូវការ​មាន :
​        - ស្ពាន់ធ័​រ (S) 1.5% មាញ៉េស្យូម (MgO) 0.35% កាល់ស្យូម (CaO) 0.25% មីក្រូ​សារធាតុ​
​        ​- ស័ង្កសី (Zn) ដែក (Fe) ទង់​ដែង (Cu) ម៉ង់​កាណែ​ស (Mn) បរ (B) ម៉ូ​លី​ដែន (Mo) ក្ល​រ (Cl) ដែល​ស្ថិតនៅ​ទំរង់​សមាស និង​ទំរង់​អំបិល ។​

​ខាងលើ​នេះ​យើង​ចង់បាន N P K តាមរយៈ​ប្រតិកម្ម​គីមី ហៅថា ជីគីមី ។ សំណល់​ដែល​សល់​ក្រោយ​ប្រតិកម្ម​គីមី​នេះហើយ ដែល​ធ្វើឲ្យ​ដី​របស់​លោក​រឹង ហើយ​ក្លាយជា​ដី​ខុស​ពី ​សភាព​ដើម​ម្តង​បន្តិច​រហូត​ដល់​ប្រើ​លែងកើត ។ វា​ផ្ទុយ​ពី​ការប្រើប្រាស់​ជី​តាម​ប្រព័ន្ធ អ៊ី អ៊ិក្ស អិម ដែល N P K បានមក​ពី​ការបញ្ចេញចោល​របស់​បាក់តេរី​ល្អ ហើយ​ខ្លួន​វា​បាន​ប្រឹង​បញ្ចេញ​អង់​ស៊ីម ដែល​មាន​នាទី​សំខាន់​នៅក្នុង​រុក្ខជាតិ ។​

Picture
ស្នប់បូមទឹកស្វ័យប្រវ័ត្ត
https://youtu.be/0W6NypZsmjw

បច្ចេកកទេសបណ្តុះផ្សិតអំបោះ

វីធីសាស្ត្រ កសិកម្ម » ការធ្វើមេផ្សិត និងបណ្តុះផ្សិត » បច្ចេកកទេសបណ្តុះផ្សិតអំបោះ

១ វត្ថុធាតុដើម
វត្ថុដែលយើងអាចយកមកធ្វើឱ្យដូចធម្មជាតិដែលផ្សិតត្រូវការគឺៈ
  • ស្នូលពោតដើមពោត
  • ចំបើងរឺចិញ្ច្រាំង
  • អាចម៍រណាដើមកៅស៊ូ អាចម៍រណាឈើសាច់ទន់ អាចម៍ឈើសាច់រឹង
ប៉ុន្ដែវត្ថុធាតុដើមដែលគេនិយមជាងគេគឺចំបើងរឺចិញ្ច្រាំងអាចម៍រណាដើមកៅស៊ូ និងអាចម៍រណាដើមសាច់ទន់  ។

២ រូបមន្តលាយបណ្តុះ
រូបមន្ដទី ១
                                ១-ដើមពោត      ១០០គ.ក្រ
                                ២- ជីធម្មជាតិ           ១គ.ក្រ
                                ៣-កំបោរស             ១គក្រ
                                ៤-អាហារបំប៉ន         ៤គក្រ
                                ៥កន្ទក់ល្អិត            ១០គ.ក្រ
                                ៦ ម្សៅដំណើប  ​ ១គក្រ
រូបមន្ដទី ២
                                ១-អាចម៍រណាឈើទន់     ១០០ គ.ក្រ
                                ២-ជីធម្មជាតិ            ១ គ.ក្រ
                                ៣-កំបោរស             ១ គ.ក្រ
                                ៤-អាហារបំប៉ន         ៤គក្រ
                                ៥-កន្ទក់ល្អិត            ១០ គ.ក្រ
                                ៦- ម្ស៉ៅដំណើប  ១ គ.ក្រ